Η ώρα της επανεκκίνησης, Του Κώστα Πανταζή*
Δημοσιεύθηκε 07/09/2018 | Από user | Σχολιάστε
Του Κώστα Πανταζή*
Στις 3 Σεπτέμβρη του 1974, μια μέρα με ισχυρό συμβολισμό, ο Ανδρέας Παπανδρέου ίδρυσε έναν νέο πολιτικό φορέα, το Πανελλήνιο Σοσιαλιστικό Κίνημα (ΠΑΣΟΚ). Η ίδρυση του ΠΑΣΟΚ σηματοδοτούσε, κατά βάση, δύο πράγματα. Πρώτον, την υπέρβαση των παλαιών πολιτικών σχηματισμών της μεταπολεμικής Ελλάδας, εισάγοντας στον πολιτικό χάρτη ένα νέο Κίνημα με κύρια χαρακτηριστικά τη σοσιαλιστική ιδεολογία, τον πατριωτικό χαρακτήρα και την εμβάθυνση της δημοκρατίας και της ελευθερίας στην ελληνική κοινωνία. Ο Ανδρέας Παπανδρέου επέλεξε ξεκάθαρα να μην κληρονομήσει το «έτοιμο» κόμμα της Ενωσης Κέντρου, αλλά να τολμήσει τη δημιουργία ενός νέου πολιτικού υποκειμένου.
Δεύτερον, τη δυναμική παρουσία στον πολιτικό χάρτη ενός Κινήματος που προέκυπτε από τα κάτω, πέρα και έξω από το τότε πολιτικό και οικονομικό κατεστημένο, από διευθετήσεις κορυφής και συμφωνίες παραγόντων. Η αυτοοργάνωση επέτρεψε την εμφάνιση χιλιάδων μελών και συνιδρυτών του νέου εγχειρήματος, συνδέοντας με ένα αόρατο νήμα τη γενιά της Εθνικής Αντίστασης, του Ανένδοτου αγώνα και του αντιδικτατορικού αγώνα με τη νέα γενιά της εποχής.
Συνάμα, η 3η Σεπτέμβρη συγκροτούσε και μια εθνική στρατηγική. Ενα ολοκληρωμένο σχέδιο που τέθηκε σε εφαρμογή όταν το ΠΑΣΟΚ, με σύνθημα την «Αλλαγή», θριάμβευσε στις εκλογές του Οκτωβρίου του 1981. Η εθνική συμφιλίωση, η άνοδος του βιοτικού επιπέδου του λαού, η ενσωμάτωση των κοινωνικά και πολιτικά αποκλεισμένων στον κοινωνικό κορμό, οι αλλαγές στην παιδεία, η μεταρρύθμιση του Εθνικού Συστήματος Υγείας, η κοινωνική ασφάλιση, το νέο Οικογενειακό Δίκαιο, η εμβάθυνση της δημοκρατίας στις τοπικές κοινωνίες μέσα από τους νόμους για την Αυτοδιοίκηση, το κοινωνικό κράτος, οι υποδομές ποιότητας ζωής και ανάπτυξης, η ισχυροποίηση της θέσης της πατρίδας στον σκληρό πυρήνα της Ευρώπης και η ένταξη της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ενωση έχουν τη σφραγίδα των κυβερνήσεων του ΠΑΣΟΚ. Ενός ΠΑΣΟΚ που σταδιακά δεν εξέφραζε απλώς, αλλά στην ουσία αποτελούσε μόνο του τη Δημοκρατική και Προοδευτική Παράταξη.
Η ένταξη της χώρας το 2010 στο μνημόνιο με κυβέρνηση ΠΑΣΟΚ έμελλε να διαδραματίσει καταλυτικό ρόλο στην εξέλιξή του. Ενας εκρηκτικός συνδυασμός των κοινωνικών προβλημάτων και της συνεπαγόμενης φτώχειας που επέφερε η προσαρμογή μέσα από το μνημόνιο, λαθών πολιτικής διαχείρισης και προσωπικών στρατηγικών από πλευράς ηγεσίας και στελεχών αλλά και ακραίας πολιτικής εκμετάλλευσης των πολιτικών του αντιπάλων οδήγησε το άλλοτε κραταιό ΠΑΣΟΚ στην εκλογική κατάρρευση και περιθωριοποίηση.
Η διαδρομή αυτή υπήρξε για όλους άκρως διδακτική. Και τούτο γιατί, ενώ και η Νέα Δημοκρατία και ο ΣΥΡΙΖΑ αναδιπλώθηκαν και ψήφισαν μνημόνια, μόνο το ΠΑΣΟΚ απαξιώθηκε και αναζητά την ταυτότητα και τον ρόλο του στον πολιτικό χάρτη. Και το ερώτημα είναι διττό. Αφενός αν αξίζει η προσπάθεια ανασυγκρότησης της παράταξης, αφετέρου αν είναι ρεαλιστική η δημιουργία ρεύματος πλειοψηφίας.
Η απάντηση στο πρώτο ερώτημα είναι εύκολη: ασφαλώς και αξίζει! Η πατρίδα μας χρειάζεται μια ισχυρή Προοδευτική Παράταξη με σαφείς διαχωριστικές γραμμές τόσο από τη λαϊκιστική και τυχοδιωκτική Αριστερά όσο και από τη νεοφιλελεύθερη Δεξιά. Μια παράταξη στιβαρή και όχι εκλογικό συμπλήρωμα, η οποία θα κάνει πράξη την εθνική συνεννόηση απέναντι στον σπόρο του νεο-διχασμού που σπέρνουν ο ΣΥΡΙΖΑ και η Νέα Δημοκρατία.
Η απάντηση στο δεύτερο ερώτημα είναι πιο απαιτητική. Αν ανατρέξουμε στις αρχές και τις συνθήκες της 3ης Σεπτέμβρη, σίγουρα θα διευκολυνθούμε στις απαντήσεις μας. Χρειαζόμαστε νέο πολιτικό υποκείμενο, μέσα από μια ευρύτερη συμπαράταξη των δημοκρατικών και προοδευτικών δυνάμεων. Με ειλικρινή διάθεση συσπείρωσης, με διασφάλιση της πολυφωνίας και αποκλεισμό της «κακοφωνίας». Με υπεράσπιση του ιστορικά τεράστιου προοδευτικού έργου του ΠΑΣΟΚ και αποδοκιμασία όσων πλήγωσαν την παράταξη και την πατρίδα.
Το Κίνημα Αλλαγής, στο οποίο το ΠΑΣΟΚ είναι αναμφισβήτητα πρωταγωνιστικός πυλώνας, αποτελεί ένα κρίσιμο στοίχημα. Χρειαζόμαστε νέο πολιτικό προσωπικό. Νέοι άνθρωποι απ’ όλο το κοινωνικό φάσμα να αιμοδοτήσουν την παράταξη. Πρέπει να τους εμπιστευτούμε και να διευρύνουμε τη συμμετοχή τους.
Χρειαζόμαστε νέο αφήγημα. Μια νέα εθνική στρατηγική για την Ελλάδα όπως την οραματιζόμαστε. Με άξονες τη συμμετοχή στον κορμό των ισχυρών χωρών διεθνώς, την υψηλή ανάπτυξη και την παραγωγική ανασυγκρότηση, τη δίκαιη κατανομή του εισοδήματος και την κοινωνική ειρήνη, την προστασία του περιβάλλοντος, τη διασφάλιση των βασικών δημόσιων αγαθών, την εμβάθυνση της δημοκρατίας και την ενίσχυση του πολιτικού πλουραλισμού, το ενεργητικό κράτος πρόνοιας, μέσα από διαδικασίες αποκεντρωμένου σχεδιασμού.
Αναρωτιέμαι άλλωστε: Τι άλλο, αν όχι τα παραπάνω, θα μπορούσε να σημαίνει σοσιαλισμός στις μέρες μας;
* Μέλος της Εκτελεστικής Γραμματείας του Κινήματος Αλλαγής
Δημοσιεύθηκε στα ΙΔΕΟΓΡΑΜΜΑΤΑ στο φύλλο 65 της «Νέας Σελίδας» την Κυριακή 2/9
Κατηγορία/ες: Απόψεις, Επικαιρότητα, Πολιτική
