Η παρουσίαση του βιβλίου του Σουλιώτη Σταύρου Τζίμα στην Παραμυθιά (+ΦΩΤΟ)

Share Button

biblioΤην Πέμπτη 9 Απριλίου σε μία κατάμεστη αίθουσα στην Παραμυθιά πραγματοποιήθηκε η παρουσίαση του βιβλίου του δημοσιογράφου Σταύρου Tζίμα «Η κατάρρευση της Γιουγκοσλαβίας και οι Ελληνικές φαντασιώσεις».

Το βιβλίο εξιστορεί τα γεγονότα των αρχών της δεκαετίας του ’90 στα Βαλκάνια. Η φράση του συγγραφέα Σταύρου Τζίμα «τα Βαλκάνια πρέπει να σταματήσουν να παράγουν περισσότερη ιστορία από όση μπορούν να καταναλώσουν» συνοψίζει ιδανικά την ουσία του βιβλίου του «Η Κατάρρευση της Γιουγκοσλαβίας και οι Ελληνικές φαντασιώσεις» που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Επίκεντρο.

Με την χρονική απόσταση από την εποχή που η περιοχή των Βαλκανίων κόχλαζε και κυλιόταν στο αίμα και το πλεονέκτημα της ψυχραιμίας, ο Σταύρος Τζίμας καταθέτει ένα πραγματικά σημαντικό, ή για την ακρίβεια, πολύτιμο σύγγραμμα. Και το εγχείρημά του μόνο εύκολο δεν είναι, καθώς συνδυάζει την εξιστόρηση ενός χαοτικού συνόλου γεγονότων, την από πρώτο χέρι αποτύπωση του πολέμου (ο Σταύρος Τζίμας είναι πολύπειρος δημοσιογράφος και πολεμικός ανταποκριτής), το παρασκήνιο των πυρετικών πολιτικών διαβουλεύσεων αλλά και την ανάλυση του πολυσύνθετου φαινομένου «Βαλκάνια». Την κατεύθυνση που δίνει στο έργο του ο Τζίμας δείχνει επίσης ο υπότιτλος: «Ελλάς-Σερβία-Ορθοδοξία» και σε αυτό το πλαίσιο, των ιδεολογημάτων ή της συλλογικής πλάνης θα μπορούσε να εντάσσεται και μία βαρυσήμαντη συνέντευξη του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη για τις ρίζες του Μακεδονικού προβλήματος, το μοίρασμα της Γιουγκοσλαβίας και τη θέση της Ελλάδας σε σχέση με τα Σκόπια και την ΠΓΔΜ.

Ταυτόχρονα, όμως, ο Σταύρος Τζίμας ξέρει ότι δεν γράφει μόνο για να συγκινήσει, αλλά και για να προβληματίσει. Ο πόλεμος στα εδάφη της πρώην Γιουγκοσλαβίας έχει προ πολλού τελειώσει, ως προσεκτικός αναλυτής όμως ο συγγραφέας πιστεύει ότι η κατάσταση στην περιοχή «θυμίζει βάλτο: Στην επιφάνεια επικρατεί ηρεμία, στο βάθος όμως υπάρχει κάτι που βράζει, υπάρχουν εθνικιστικές σπίθες που σιγοκαίνε. Και, βέβαια, ο πιο σοβαρός κίνδυνος που αναπτύσσεται είναι η οργανωμένη προσπάθεια από κέντρα του αραβικού κόσμου να ριζοσπαστικοποιήσουν τους μουσουλμανικούς πληθυσμούς στα Βαλκάνια, εμφυσώντας τους ‘τζιχαντιστικά’ ιδεώδη».

Σε ένα άλλο απόσπασμα του βιβλίου «Η Κατάρρευση της Γιουγκοσλαβίας και οι Ελληνικές φαντασιώσεις» ο Σταύρος Τζίμας αναλύει την ελληνική κυρίαρχη ιδεολογία κατά την περίοδο που ξέσπασε η κρίση στη Γιουγκοσλαβία: «Τα συνθήματα ‘Ελλάς-Σερβία-Ορθοδοξία’, ‘Φονιάδες των λαών Αμερικάνοι’, ‘Ένας είναι ο εχθρός, ο ιμπεριαλισμός’, ‘Κάτω η παγκοσμιοποίηση’ κ.α. δονούσαν τις σχεδό καθημερινές αντιαμερικανικές και αντινατοϊκές διαδηλώσεις σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη, ακόμη και σε απόμακρες κωμοπόλεις της Ελλάδας. Οι Σέρβοι ήταν στον πόλεμο του Κοσσόβου, στα μάτια των περισσότερων Ελλήνων, οι ‘αντι-ιμπεριαλιστές’, το σύμβολο της αντίστασης ενάντια στη νέα τάξη πραγμάτων, κυματοθραύστης της αμερικανο-νατοϊκής λαίλαπας και ο Μιλόσεβιτς μέγας πολέμιος του δαίμονα της παγκοσμιοποίησης.
Πολύ καλά πράξαμε ως λαός και υψώσαμε τη φωνή μας εναντίον του πολέμου και της αλαζονείας των ισχυρών, που στο όνομα της υπεράσπισης των δικαιωμάτων μιας μερίδας ανθρώπων παραβίασαν κατάφωρα τη διεθνή νομιμότητα και ισοπέδωσαν μια μικρή χώρα με μεγάλη ιστορία και σπουδαίο πολιτισμό. Θα ήμασταν, όμως, περισσότερο πειστικοί, εάν εξεγειρόμασταν και προτού πέσουν οι βόμβες, όταν οι Σέρβοι εκκαθάριζαν βίαια το Κόσοβο σφάζοντας και εκδιώκοντας Αλβανούς που αποτελούσαν τη συντριπτική πλειοψηφία του πληθυσμού.

Ο ιδιότυπος αυτισμός μας δεν μας επέτρεψε να δούμε τις σφαγές και τις λεηλασίες από τη μεριά των σερβικών αστυνομικών δυνάμεων και των παρακρατικών συμμοριών. Δεν είχαμε ακούσει τίποτα ή δεν θέλαμε να ακούσουμε για την παραβίαση των στοιχειωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων των Αλβανών και τη βάναυση καταπίεσή τους από τους επουράνιους αδελφούς.

Η ελληνική κυβέρνηση θα μπορούσε θεωρητικά ως μέλος του ΝΑΤΟ να αποτρέψει με την ψήφο της τους βομβαρδισμούς ή να τους σταματήσει έγκαιρα. Δεν το έπραξε, φοβούμενη την απομόνωση από τους υπόλοιπους συμμάχους, η οποία έπρεπε να θεωρούνταν δεδομένη σε μια τέτοια περίπτωση. Δεν ήθελε να γίνει αυτή το μαύρο πρόβατο της συμμαχίας για χάρη του Μιλόσεβιτς».

Ο Σταύρος Τζίμας πιστεύει ότι οι συνθήκες οι οποίες στην αρχή της δεκαετίας του ’90 οδήγησαν στον κατακερματισμό της Γιουγκοσλαβίας, τη δημιουργία των εθνικών κρατών στα Βαλκάνια και, μοιραία, στις διεκδικήσεις των Σκοπίων για την Μακεδονία, μάς υποχρεώνουν να μελετούμε την ιστορία. Διότι, ως παρατηρητής και αναλυτής των περίπλοκων συσχετισμών δυνάμεων στη Βαλκανική, ο Σταύρος Τζίμας είναι βαθύτατα πεπεισμένος ότι «τα είδες στη γειτονιά σου, περίμενέ τα στη γωνιά σου». Με άλλα λόγια, ούτε η Ελλάδα έχει τελειώσει με τα Βαλκάνια, ούτε τα Βαλκάνια με την Ελλάδα. Και, άρα, ένας οδηγός στην ταραγμένη ιστορία της περιοχής όπως η μελέτη του Σταύρου Τζίμα περιλαμβάνεται στην «υποχρεωτική» ύλη κάθε υποψιασμένου και εν εγρηγόρσει σημερινού Έλληνα.

Ο χαιρετισμός της Δημάρχου Σουλίου Σταυρούλας Μπραϊμη-Μπότση

Αγαπητέ Σταύρο,
Η πρότασή σου αποτελεί τιμή για μένα γιατί δείχνει εμπιστοσύνη στο πρόσωπο αλλά και στο θεσμό που υπηρετώ. Το γεγονός ότι ένας καταξιωμένος δημοσιογράφος ,γέννημα θρέμμα του Δήμου μας, παρουσιάζει σήμερα το προϊόν της πνευματικής και δημοσιογραφικής του ανησυχίας αποτελεί ιδιαίτερη χαρά και βαθιά ικανοποίηση για όλους. Αποδεικνύεται για μια ακόμη φορά ότι αυτός ο τόπος ,ο μικρός ο μέγας, έχει στο διάβα της πορείας του ανθρώπους που αφήνουν πολύτιμη παρακαταθήκη.
Βέβαια δεν θα κρύψω το άγχος που με κατέλαβε ώστε να μπορέσω με την παρέμβασή μου να σταθώ στο ύψος της περίστασης , να συμβάλλω ώστε ένα δημιούργημα για την ολοκλήρωση του οποίου απαιτήθηκαν χρόνος, κόπος, μεράκι να παρουσιαστεί με τον τρόπο που του αρμόζει.

Όπως γράφει στον πρόλογο ο Λεωνίδας Χατζηπροδρομίδης : « ο Τζίμας ανάλωσε τις δυνάμεις του στο να διασταυρώσει τα γεγονότα ,να πάρει μαρτυρίες απ΄ όλες τις αντιμαχόμενες πλευρές αναζητώντας την αλήθεια, είδε τις τραγικές και τις σπάνιες ανθρώπινες πλευρές των συγκρούσεων, αναζήτησε την ανθρωπιά και καταδίκασε το έγκλημα.
Και υπογραμμίζει ότι το φρικτό έγκλημα στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη, η πολιορκία του Σεράγεβο, οι σφαγές σε κατακτημένες από το στρατό και τους παραστρατιωτικούς του Μιλόσεβιτς περιοχές με αποκορύφωμα τη γενοκτονία της Σρεμπρένιτσα κηλίδωσαν τον ευρωπαϊκό πολιτισμό. Η Ευρώπη και όλος ο κόσμος παρακολουθούσε για μια πενταετία τη σφαγή αυτή, ενώ δυστυχώς η ελληνική πλευρά ενίσχυε τους θύτες.
Το βιβλίο του Σταύρου Τζίμα είναι ένα διδακτικό βιβλίο τόλμης που έρχεται να προβληματίσει, να ταράξει συνειδήσεις.
Ξεκινάει το οδοιπορικό του με την αρχή του τέλους. Το θάνατο του ηγέτη της Γιουγκοσλαβίας Γιόζιπ Μπροζ Τίτο το 1980. Από εκείνη τη στιγμή άρχισε η διάλυση της μεγάλης πολυεθνικής αυτής χώρας στην καρδιά των Βαλκανίων. Διάλυση που πυροδότησε ο διάδοχός του Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς με την ανάκληση της αυτονομίας των Αλβανών του Κοσσυφοπεδίου .
Η συγκατοίκηση των διαφορετικών σοσιαλιστικών δημοκρατιών Σερβία, Κροατία,Σλοβενία,Βοσνία-Ερζεβοβίνη Μαυροβούνιο και Σ.Δ Δημοκρατία της Μακεδονίας (Βοϊβοντίνα Κόσοβο) ,διήρκεσε χάρη στην πληθωρική προσωπικότητα του «άτρωτου» στρατάρχη των παρτιζάνων που κατάφερνε να κρατάει τις εσωτερικές ισορροπίες ,τον ηγέτη που συνένωσε υπό τη σκέπη ενός κράτους πολυγλωσσικές και πολυθρησκευτικές εθνότητες και κατάφερε να στηρίξει το οικοδόμημα με πυλώνες το κόμμα και το στρατό.
Με το θάνατό του το 1980 η πολυεθνοτική χώρα εισέρχεται σε τροχιά θεσμικής αποσύνθεσης. Στο όνομα του έθνους , της θρησκείας και της ιστορίας, επισφραγίστηκε η ταπείνωση των μαζών για μια ακόμη φορά. Η προαιώνια αρμονική συμβίωση εξελίχθηκε σε γενικευμένη παραφροσύνη.
Όπως αναφέρεται στο οπισθόφυλλο του βιβλίου η Γουγκοσλαβία διαλύθηκε επειδή πολλοί από τους ανθρώπους που βρέθηκαν σε θέσεις κλειδιά την κρίσιμη περίοδο ,μετά το θάνατο του Τίτο ,έπαιξαν χωρίς κανένα ενδοιασμό το χαρτί του ακραίου εθνικισμού. Οι εθνοτικές αντιπαραθέσεις προϋπήρχαν και δημιούργησαν το εύφορο έδαφος για τη ρητορική των εθνικισμών. Και μετά ήρθαν τα όπλα ,οι μάχες ,οι νεκροί.
Στον πρόλογο του βιβλίου αναφέρεται: «Το μυστικό της πολιτικής ανηθικότητας ήταν ότι όλοι αυτοί οι ηγέτες δεν υπεράσπιζαν καμιά αξία ούτε κάποιο ιδεολογικό πρόσταγμα. Ήταν απλώς καιροσκόποι και υπεράσπιζαν τα συμφέροντα της τρέχουσας συγκυρίας. Ούτε από Ιστορία καταλάβαιναν ,ούτε από συμφέροντα του έθνους ,ούτε με θρησκεία είχαν σχέση ούτε με καμιά ιδεολογία.»
Με τη δύναμη της προσωπικής του μαρτυρίας, ως απεσταλμένου στις εμπόλεμες περιοχές, περιγράφει το ξέσπασμα των ενδοεθνοτικών πολέμων , την έκρηξη του Μακεδονικού ,τους Σλοβένους και τους Κροάτες να ανοίγουν τον αιματηρό χορό, την πολιορκία του Σεράγεβο , την εξαπόλυση των πυραύλων του ΝΑΤΟ , τη συνθηκολόγηση ,τη μετατροπή του Κοσσυφοπεδίου σε προτεκτοράτο της Ατλαντικής Συμμαχίας με τη συμμετοχή της Ελληνικής Δύναμης , το άδοξο τέλος του Μιλόσεβιτς στα κρατητήρια του Δικαστηρίου της Χάγης.
Αποκαλύπτονται με επιτόπιο ρεπορτάζ οι καταθέσεις ντόπιων για τη σφαγή στα δάση της Σρεμπρένιτσα στις αρχές Ιουλίου του 1995 , όταν τα στρατεύματα του Σερβοβόσνιου στρατηγού Μλάντιτς κατέλαβαν την προστατευόμενη από δυνάμεις του ΟΗΕ πόλη και εκτέλεσαν 8.000 άνδρες μουσουλμάνους ηλικίας 17 έως 65 χρόνων. Για τη σφαγή αυτή, η μετακομμουνιστική ηγεσία της χώρας , ζήτησε «γονατιστή συγγνώμη» από τους συγγενείς των σφαγιασθέντων.
Και έρχεται το καυτό θέμα : Της άκριτης ελληνικής στήριξης (ΜΜΕ, κόμματα, δήμοι, σύλλογοι επιχειρηματίες ,εκκλησία) προς τους Σέρβους, οι οποίοι στα μάτια των περισσότερων Ελλήνων αντιιμπεριαλιστών υπήρξαν το σύμβολο της αντίστασης ενάντια στη νέα τάξη πραγμάτων. «Πολύ καλά πράξαμε ως λαός και υψώσαμε τη φωνή μας εναντίον του πολέμου και της αλαζονείας των ισχυρών ,που στο όνομα της υπεράσπισης των δικαιωμάτων μιας μερίδας ανθρώπων παραβίασαν κατάφωρα τη διεθνή νομιμότητα και ισοπέδωσαν μια μικρή χώρα με μεγάλη ιστορία» τονίζει ο Σταύρος Τζίμας. «Θα ήμασταν ,όμως, περισσότερο πειστικοί εάν εξεγειρόμασταν και προτού πέσουν οι βόμβες , όταν οι Σέρβοι εκκαθάριζαν βίαια το Κόσσοβο σφάζοντας και εκδιώκοντας Αλβανούς».
Αρκετοί λοιπόν στην Ελλάδα φαντασιώνονται ότι θα μπορούσε να συγκροτηθεί μια Ελληνοσερβική συμμαχία βασισμένη στην κοινή θρησκεία και ενώ η Ευρώπη έμοιαζε σοκαρισμένη από τη βιαιότητα ,κυρίως των σερβικών παραστρατιωτικών δυνάμεων (Βούκοβαρ-Σεράγεβο-Σρεμπρένιτσα) ,σφαγείς του Γιουγκοσλαβικού δράματος γίνονται ήρωες (Αρκάν) .
Έλληνες παραστρατιωτικοί εθελοντές βρέθηκαν στη Βοσνία και τεράστια πλειοψηφία των ΜΜΕ η επίσημη εκκλησία ,τα πολιτικά κόμματα επιβάλλουν ένα κλίμα εθνικιστικού παραληρήματος παρέχονται διευκολύνσεις ,βοήθεια προς τους Σέρβους. Από τις σελίδες του βιβλίου αυτού αναδεικνύεται η βαρβαρότητα, το έγκλημα , η κτηνωδία. Φωτίζονται οι μαύρες πλευρές των καπετάνιων του πλιάτσικου.
Στην εξαιρετικά πυκνή αφήγηση παρεμβάλλονται συνεντεύξεις και προσωπικές μαρτυρίες των πρωταγωνιστών του δράματος της διάλυσης της μεγάλης αυτής χώρας στην καρδιά των Βαλκανίων απλών ανθρώπων αξιωματούχων και ηγετών.
Στον έγκυρο απεσταλμένο εμπιστεύτηκαν διαφωτιστικές συνεντεύξεις:
ο Γκλιγκόροφ ,Πρόεδρος της ΣΔ Μακεδονίας
ο Τοπουρκόφσκι, εκπρόσωπος της το 1991 της ΣΔ Μακεδονίας
ο Μέσιτς, εκπρόσωπος της Κροατίας
ο Γιόβιτς , εκπρόσωπος της Σερβίας
ο Κώτσαν, μετέπειτα πρόεδρος της Σλοβενίας
ο Κ. Μητσοτάκης ,τότε πρωθυπουργός της Ελλάδας
η Μπιλιάνα Πλάβσιτς, Αντιπρόεδρος των Σέρβων της Βοσνίας (στη στενή ομάδα του Κάραζιτς και Μπλάντις)
Ρουγκόβα, Θάτσι,Αχμέτι,Σολάνα Κοστώνιτσα, Τζίντζιντς μέχρι τη συγκλονιστική μαρτυρία του Αγγέλου Λ. , ενός έλληνα εθελοντή που εντάχθηκε στη διαβόητη παραστρατιωτική ομάδα ΤΙΓΡΕΙΣ του ΑΡΚΑΝ
Θα αναφέρω ,απ΄ όλο αυτό το δημιούργημα, 3 σημεία που με εντυπωσίασαν ιδιαίτερα : στη Σελίδα 97 αναφέρει,”Και πως θα ζήσουν μαζί πλέον αυτοί οι άνθρωποι;Πως θα αντικρύσει ο Σέρβος τον μουσουλμάνο συγχωριανό ή το αντίστροφο,που μπορεί να έχασε τα παιδιά του στις μάχες που έγιναν στη γειτονιά;Πως έφτασαν στη σφαγή άνθρωποι που επί αιώνες «ο ένας έφτυνε στο στόμα του άλλου και κείνος το κατάπινε με ευχαρίστηση».Επίσης τη Σελίδα 98 γράφει: «Εις το όνομα του Θέου ,του πιο πολυεύσπλαχνου,του πιο συμπονετικού, προσευχόμαστε στο παντοδύναμο Θεό είθε η οδύνη να γίνει ελπίδα ! είθε η εκδίκηση να γίνει δικαιοσύνη ! είθε τα δάκρυα των μητέρων να γίνουν προσευχές! ώστε η Σρεμπρένιτσα να μη ξανασυμβεί ποτέ σε κανέναν , πουθενά . » και τέλος » το αναφερόμενο συμβάν ,όπου σε συνάντηση Κάρατζιτς και Σεραφείμ, καθώς ο πρώτος κινήθηκε να φιλήσει το χέρι του Αρχιεπισκόπου , ο δεύτερος του είπε: «Όχι ,εγώ πρέπει να σου φιλήσω τα πόδια».
Επίσης και κάποιους προσωπικούς προβληματισμούς :
Άραγε το βιβλίο αυτό θα αποτελέσει ευκαιρία και κίνητρο να μην κάνουμε τα ίδια λάθη;
Πώς είναι δυνατόν ,λαοί με βαριά πολιτιστική παρακαταθήκη να διαχωρίζουν το έθνος από τον εθνικισμό ;
Όταν σε όλο τον κόσμο εμφανίζονται επεισόδια τζιχαντιστών , πόσο θα μπορέσει ο σύγχρονος κόσμος να προστατευτεί από θρησκευτοπολιτισμικές φωτιές ;
Αγαπητέ Σταύρο σ΄ ευχαριστούμε για το βιβλίο σου , που αποτελεί για όλους τους σκεφτόμενους ανθρώπους πεδίο αναστοχασμού και παραμένει πολύ μοναχική αλλά μοναδική ανθρώπινη ελπίδα ,η ύπαρξη και διαμόρφωση του πολίτη !!!!

Επίσης για το βιβλίο μίλησαν-εκτός φυσικά από τον ίδιο τον συγγραφέα- ο Καθηγητής Πανεπιστημίου Χρήστος Κατσιούρας και ο φιλόλογος/Καθηγητής Αλέκος Μουσελίμης.

 

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *