Θεσπρωτιάδας συνέχεια-23η ωδή αφιερωμένη στον Κωνσταντίνο Β.Πιτούλη(+φώτο)
Δημοσιεύθηκε 29/05/2020 | Από user | Σχολιάστε
Αρχαία και Νέα Ιστορία της Θεσπρωτίας σε 24 Ωδές σε δεκαπεντασύλλαβους δημοτικούς παραδοσιακούς στίχους, με ιστορικές αναφορές, επεξηγήσεις- και σχόλια.
(Προλεγόμενα το γιατί και τι εστί ΘΕΣΠΡΩΤΙΑΔΑ-Βλέπε προηγούμενη δημοσίευσή μας).
ΩΔΗ εικοστή τρίτη ΘΕΣΠΡΩΤΙΑΔΑΣ
Η εν λόγω ωδή εμπνέεται από την Λ Ραψωδία 465-491 και 541-567 της Οδύσσειας του Ομήρου. Η Ομηρική αυτή Νέκυια της κατάβασης στον Αδη του Οδυσσέα (αυτός είναι ο λόγος που το σημερινό Νεκρομαντείο επί του Αχέροντα στην αρχαιότητα ελέγετο Νεκυιομαντείο), είναι από τα σημαντικότερα επεισόδια της Οδύσσειας. Είναι κείμενο αισιόδοξο που διασφαλίζει μιαν εσχατολογικής φύσεως Λύτρωση
Η εν λόγω 23η Ωδή της ΘΕΣΠΩΤΙΑΔΑΣ είναι αφιερωμένη στον αλησμόνητο εξαδελφό μου τον Κωνσταντίνο Β. ΠΙΤΟΥΛΗ (1927-1999)
Η εν λόγω 23 Ωδη της ΘΕΣΠΡΩΤΙΑΔΑΣ διαπραγματεύεται:
ΤΗΝ ΚΑΤΑΒΑΣΗ ΤΗΣ ΜΟΥΣΑΣ ΣΤΑ ΗΛΥΣΙΑ ΠΕΔΙΑ ΕΠΙ ΤΟΥ ΠΟΤΑΜΟΥ ΑΧΕΡΟΝΤΑ (βλέπε και Ωδή ΘΕΣΠΡΩΤΙΑΔΑΣ περί του Αρχαίου ποταμού Αχέροντα) ΠΡΟΣ ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΚΑΙ ΑΠΑΡΙΘΜΗΣΗ ΤΩΝ ΠΛΕΩΝ ΕΠΙΦΑΝΩΝ ΚΑΙ ΔΙΑΛΑΜΨΑΝΤΩΝ ΚΑΤΑ ΤΟ ΠΑΡΕΛΘΟΝ ΑΝΔΡΩΝ ΚΑΙ ΓΥΝΑΙΚΩΝ ΛΟΓΙΩΝ ΤΗΣ ΘΕΣΠΡΩΤΙΑΣ
Στον Αδη εκατέβηκα
Στα Ηλύσια Πεδία
Λειβάδι των ασφόδελων
Τόπων στη Θεσπρωτία
2
Να γράψω στα κατάστιχα
Γυναίκες και τους Ανδρες
Που λάμπουν στο Θεσπρωτικό
Το Πάνθεο σαν χάντρες
3
Και μέσα από τα τρίσβαθα
Της Γης αυτά τα βάθη
Το όνομά τους θα σας πω
Καθένας σας να μάθει
4
Τον Πολυζώη αντάμωσα
Σ απόμερη γωνία
Τα πρωτοτυπογραφικά
Κρατούσε του Βιβλία
5
Ο Πατριάρχης Ανθιμος
Με τον Παραμυθιώτη
Για Εικόνες Αγίων μίλαγαν
Και για την Ανθρωπότη
6
Βρήκα τον Πάλλη Αλέξανδρο
Σ ωραία πρασινάδα
Να μεταφράζει στο χαρτί
Ομήρου Ιλιάδα
7
Τον Πάνο Αραβαντινό
Που αμίλητος θωρούσε
Τι την Χρονογραφία του
Ηπείρου ξεφυλλούσε
8
Θανάσης Γιάγκας χόρευε
Στα χλωροχορταρούδια
Με Συλλογή των πρώτη του
Δημοτικά Τραγούδια
9
Τον Μουσελίμη αντάμωσα
Νά’χει συνομιλία
Με Ευαγγελίδη δίπλα του
Για Αρχαιολογία
10
Τη Λογοτέχνη αντάμωσα
Αγγελικούλα Πάλλη
Ποιήματα Θεσπρωτικά
Κρατούσε στην αγκάλη
11
Τον Παπασταύρο θέλησα
Δυό λόγια να του κρίνω
Μ αυτός μιλούσε για Βουλή
Με Τσάτσο Κωνσταντίνο
12
Τον Πέτρο Μπέμπη τον Γιατρό
Λόγια του είπα δύο
Μ αυτού ο νους στων Φιλιατών
Πέταε Νοσοκομείο
13
Φώτη Πιτούλη αντάμωσα
Λάμπρον Μιχαηλίδη
Αθανασάκο και Σακκά
Αθανασίου, Παυλίδη
14
Μαρνέλη-Πιτούλη έπειτα
Με μελανοδοχεία
Των Πιτουλαίων ξανάγραφε
Τη Γενεαλογία
15
Τον Γιάνη Σάρρα αντάμωσα
Μόνος σε μια γωνία
Της Θεσπρωτίας διάβαζε
Τρίτομη Ιστορία
16
Και τέλος καλοαντάμωσα
Κολιούση Αχιλλέα
Που ζήταγε να μάθαινε
Τα της Βουλής τα νέα
17
Κι άλλους πολλούς αντάμωσα
Από τη Θεσπρωτία
Μα εδώ η πέννα μ’ δεν χωρεί
Να γράψει τους ψηφία
ΣΥΝΤΟΜΟ ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΤΩΝ ΠΡΟΑΝΑΦΕΡΟΜΕΜΩΝ ΚΥΡΙΩΣ ΔΙΑΛΑΜΨΑΝΤΩΝ ΚΑΤΑ ΤΟ ΠΑΡΕΛΘΟΝ , ΩΣ ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ, ΩΣ ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΤΩΝ ΤΕΧΝΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΓΡΑΜΜΑΤΩΝ, ΩΣ ΔΗΜΟΣΙΑ ΠΡΟΣΩΠΑ ΚΑΘΩΣ ΚΑΙ ΩΣ ΕΥΕΡΓΕΤΕΣ
Πολυζώης ο Λαμπανιτσιώτης: Γεννήθηκε περί το 1750 στην Λαμπανίτσα δίπλα στην Παραμυθιά. Αφού εγκαταστάθηκε το 1770 στη Βιέννη εξέδωσε με έξοδα δικά του πολλά βιβλία ελληνικά συμβάλλοντας έτσι σπουδαία στη διαφώτιση του τότε τουρκοκρατούμενου ελληνικού Εθνους και ιδιαίτερα της Θεσπρωτίας
Ανθιμος ΤΣΑΤΣΟΣ: Γεννήθηκε το 1828 στην Πλεσίβιτσα σήμερα Πλαίσιο κοντά στις Φιλιάτες. Έξοχη εκκλησιαστική προσωπικότητα κατόρθωσε και έγινε Πατριάρχης του Οικουμενικού Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως 1895-1896. Συνέγραψε δε και σπουδαία συγγράμματα περί Θεότητας του Ιησού Χριστού και πολλά άλλα
Παναγιώτης ο ΠΑΡΑΜΥΘΙΩΤΗΣ: Η οικογένειά του κατάγονταν από την Παραμυθιά αλλά αυτός είχε γεννηθεί στην Κέρκυρα το 1680. Υπήρξε σπουδαιότατος Αγιογράφος. ‘Εργα του ονομαστά είναι ο Μυστικός Δείπνος που βρίσκεται στη Μητρόπολη Κέρκυρας, Η Δημιουργία του Κόσμου που βρίσκεται και αυτός ο Πίνακας στην Κέρκυρα, στο Ναό Αγίου Ελευθερίου.
Αλέξανδος ΠΑΛΛΗΣ: Λόγιος και μεγάλος Ποιητής από μεγάλη θεσπρωτική Οικογένεια των ΠΑΛΛΗΔΩΝ από τη Βέλλιανη, σήμερα Χρυσαυγή. Το 1851 μετέβη στο Λίβερπουλ της Αγγλίας και δημοσίευσε μετάφραση της Ιλιάδας του Ομήρου, η οποία βραβεύτηκε από την Ακαδημία Αθηνών. Έγραψε δε και πολλά Ποιήματα.
Παναγιώτης ΑΡΑΒΑΝΤΙΝΟΣ: Γεννήθηκε το 1809 στην Πάργα που τότε ήταν ΘΕΣΠΡΩΤΙΚΗ .Να σημειωθεί ότι και σήμερα η Πάργα ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΑ ανήκει στην Επισκοπή Παραμυθιάς. Το έργο το οποίο δόξασε αυτόν είναι: Η Χρονογραφία της Ηπείρου
Αθανάσιος ΓΙΑΓΚΑΣ: Είχε γεννηθεί το 1913 στην Κοκκινιά Θεσπρωτίας και απεβίωσε το 1998. Σπούδασε Φιλολογία και συνέγραψε πλήθος από φιλολογικά και λογοτεχνικά βιβλία. Το κυριότερο έργο αυτού, κατά την γνώμη μου, είναι η Συλλογή των Δημοτικών Τραγουδιών της Ηπείρου τα οποία Τραγούδια αναλύει κατά τρόπο έξοχο, με σχόλια και επεξηγήσεις.
Σπυρίδων ΜΟΥΣΕΛΙΜΗΣ: Γεννήθηκε το 1898 στο Πόποβο σήμερα Αγία Κυριακή. Υπήρξε, Λόγιος Ποητής, Λογοτέχνης, ακούραστος Λαογράφος και ερασιτέχνης Αρχαιολόγος. Δημοσίευσε πολλά βιβλία λαογραφικού περιεχομένου για τη Θεσπρωτία όπως Ιστορικοί Περίπατοι ανά την Θεσπρωτία και άλλα πολλά.
Δημήτριος ΕΥΑΓΓΕΛΙΔΗΣ: Γεννήθηκε το 1826 στην Πλεσίβιτσα σήμερα Πλαίσιο και απεβίωσε περί το 1930. Εργα του: Οι Αρχαίοι Κάτοικοι της Ηπείρου, Βόρειος Ηπειρος, η Ελληνική Τέχνη κι πολλά άρθρα Αρχαιολογικού περιεχομένου.
Αγγελικούλα ΠΑΛΛΗ: Γόνος και αυτή της Θεσπρωτικής Οικογένειας Πάλλη από τη Βέλλιανη, είχε γεννηθεί στο Λιβόρνο της Ιταλίας. Σπουδάζοντας όμως ελληνικά στα εκεί σχολεία της Ιταλίας, έγραψε πολλά ποιήματα στα Ελληνικά, αλλά κυρίως μετέφρασε έργα των αρχαίων Ελλήνων Συγγραφέων, όπως του Ομήρου την Ιλιάδα και την Οδύσσεια καθώς και άλλων Ελλήνων αρχαίων Συγγραφέων , συμβάλλουσα έτσι στη διάδοση του ελληνικού φωτός στις ξένες Χώρες από πολύ νωρίς.
Χρίστος ΠΑΠΑΣΤΑΥΡΟΥ: Γεννήθηκε το 1901 στο χωριό Λίστα Φιλιατών και εξελέγη κατ’επανάληψη Βουλευτής στο εθνικό Κοινοβούλιο της Ελλάδας στην Αθήνα. Το 1946 υπήρξε Υπουργος Οικονομικών.
Εργα λογοτεχνικά αυτού:
Ο Τσάμικος Γάμος στα παλιά χρόνια , Ηπειρωτικόν Γλωσσάριον των Ηπειρωτών Τεχνητών , Ελλάς και Βόρειος Ηπειρος καθώς και Συλλογές με Ποιήματα.
Κωνσταντίνος ΤΣΑΤΣΟΣ: Γεννήθηκε στην Παραμυθιά το 1898. Αφού σπούδασε Νομικές Επιστήμες και αφού υπήρξε και Καθηγητής της Φιλοσοφίας του Δικαίου στο Πανεπιστήμιο Αθηνών , παραιτήθηκε το 1946 και άρχισε να πολιτεύεται. Εξελέγη Βουλευτής Αθηνών έξι φορές καθώς και Υπουργός σε πολλά Υπουργεία. Το 1964 έγινε Ακαδημαϊκός και το 1974 εξελέγη Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας. Δικαίως λοιπόν θεωρείται η μία από τις πιο εξέχουσες προσωπικότητες που ανέδειξε η Θεσπρωτία.
Συνέγραψε δε πολλές μελέτες και δοκίμια πολιτικών, κοινωνικών και φιλοσοφικών θεμάτων
Φώτιος ΠΙΤΟΥΛΗΣ
Γόνος της παλαιότατης Οικογένειας των Πιτουλαίων οι οποίοι πρώτοι αυτοί εγκαταστάθηκαν στην Πόλη της Ηγουμενίτσας που προηγουμένως ήταν ένα άσημο μικρό λιμανάκι, διετέλεσε επί σειρά ετών Βουλευτής Θεσπρωτίας στο εθνικό Κοινοβούλιο της Χώρας μας.
Κωνσταντίνος ΜΙΧΑΗΛΙΔΗΣ: Λαογράφος και Ιστορικός είχε γεννηθεί στο Αγιο Βλάσιο Ηγουμενίτσας το 1898 και απεβίωσε το 1963.
Εκδιδόμενα έργα του: Η Δωδώνη, η Πάργα, Παροιμιστήριον και άλλα.
Νικόλαος ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ: Γεννήθηκε στο Πόποβο κοντά στην Παραμυθιά.
Διετέλεσε επί σειρά ετών Βουλευτής ΘΕΣΠΡΩΤΙΑΣ καθώς και Υφυπουργός Ασφάλειας.
Γρηγόριος ΣΑΚΚΑΣ: Γόνος παλαιότατης οικογένειας από το Χωριό Σκλίβανη Ιωαννίνων, από το οποίο χωριό κατάγεται και ο υποφαινόμενος Συγγραφέας της ΘΕΣΠΡΩΤΙΑΔΑΣ Γρηγοριος ΚΑΛΟΓΕΡΟΠΟΥΛΟΣ. Είχε γεννηθεί στην Παραμυθιά. Διετέλεσε Δημοσιογράφος, Νομάρχης Θεσπρωτίας καθως και Δήμαρχος Ιωαννίνων το 1955 και εφεξής.
Συνέγραψε :Χρονικά της Ηπείρου και πλήθος από άρθρα πολιτικού περιεχομένου
Ευστράτιος ΑΘΑΝΑΣΑΚΟΣ: Γεννήθηκε στη Μάνη Λακωνίας αλλά διετέλεσε Βουλευτής Θεσπρωτίας στο εθνικό Κοινοβούλιο της Ελλάδας καθώς και Συμβολαιογράφος
Βασίλειος ΠΑΥΛΙΔΗΣ: Δημοδιδάσκλος απο το Χωριό Σέλλιανη Παραμυθιάς δημοσίευσε τα βιβλία “Οι Αλβανοτσάμηδες της Περιοχής” και ¨”Η ΚΑΤΟΧΗ”. Επίσης δημοσίευσε και πολλά άρθρα λαογραφικού περιεχομένου.
Πέτρος ΜΠΕΜΠΗΣ: Είναι ο ιδρυτής του Γενικου Νοσοκομείου Φιλιατών. Τα εγκαίνια του εν λόγω Νοσοκομείου έγιναν το 1929. Παράλληλα ο Πέτρος ΜΠΕΜΠΗΣ υπήρξε και Γερουσιαστής, χάρη δε των γνωριμιών του και της φιλίας με τον μεγάλο Εθνάρχη μας τον Ελευθέριο ΒΕΝΙΖΕΛΟ απόσπασε για την ίδρυση του Νοσοκομείου το ποσό των 500.000 τότε δραχμών. Να σημειωθεί ότι για τον σκοπό της ίδρυσης αυτού του Νοσοκομείου πλην του ιδίου προσωπικά, συνέβαλλαν οικονομικά και πολλοί άλλοι Θεσπρωτοί δωρητές.
Σήμερα το Νοσοκομείο αυτό με τις προεκτάσεις που έγιναν νοσηλεύονται άνω των 300 ασθενών
Για τους Ποδοσφαιρόφιλους
Γόνος της οικογένειας αυτής υπήρξε και ο Ποδοσφαιριστής του Ολυπιακού Πειραιώς Αθανάσιος ΜΠΕΜΠΗΣ. Ο Αθανασιος ΜΠΕΜΠΗΣ υπήρξε την περίοδο 1955 και μετέπειτα ο καλύτερος Ποδοσφαιριστής της Ελλάδος και δεινότατος ντριπλέρ. Το τρίο του Ολυμπιακού Πειραιώς Μπέμπης-Δαρίβας- Υφαντής ήταν μοναδικό και ασυναγώνιστο. Ήταν επίσης γνωστός και με το όνομα ο θρυλικός Πινόκιο. Ο Ολυμπιακός Πειραιώς χρωστάει πολλά στο Αθανάσιο ΜΠΕΜΠΗ που εκείνη την εποχή είχε κατακτήσει και το Πρωτάθλημα Ελλάδας αλλά και το Κύπελλο Ελλάδας.
Ιωάννης ΣΑΡΡΑΣ: Είχε γεννηθεί στο Καστρί Ηγουμενίτσας το 1918 και απεβίωσε το 2006. Ταλαντούχος Δημοσιογράφος, Ποιητής και Συγγραφέας συνέγραψε πλήθος βιβλίων. Στα γράμματα πρωτοεμφανίστηκε το 1974 με την Ποιητική του Συλλογή “Το Μεγάλο Ψέμα”. Συνεχίστηκαν Ποιήματα και Δοκίμια: Σκόρπια Στάχυα, Το Χρονικό του Αιγαίου, Οι Μυστήριοι των Μυστηρίων, Ανάγλυφος Χάρτης, Ανιχνεύοντας της Αλβανία, Ο Ποιητής και ο ρόλος στην Κοινωνία, Ιστορικά Ηγουμενίτσας, Παράδοση και Χρέος καθώς και Φιλοσοφικά Ανέκδοτα. Τέλος δημοσίευσε το πολύκροτο τρίτομο βιβλίο του για την Ιστορία της Θεσπρωτίας με τίτλο “Η ΘΕΣΠΡΩΤΙΑ”
Αχιλλέας ΚΟΛΙΟΥΣΗΣ
Είχε γεννηθεί στην Παραμυθιά το 1940 και απεβίωσε τον Μάιο μήνα 2006. Απόφοιτος του Εθνικού Μετσόβειου Πολυτεχνείου, εξελέγη επί σειρά ετών Βουλευτής Θεσπρωτίας, στις δε εκλογές 1977,1981, 1985, είχε αναλάβει καθήκοντα ως Υπουργός Γεωργίας. Επίσης είχε διατελέσει Νομάρχης Ιωαννίνων 1993-1994.
Μετά τιμής
Γρηγόριος ΚΑΛΟΓΕΡΟΠΟΥΛΟΣ
Συγγραφέας Ελληνιστής
Δρ. του Πανεπιστημίου της Σορβόννης
Πρόεδρος ΘΟΥΚΥΔΙΔΕΙΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΣΥΒΟΤΩΝ
Κατηγορία/ες: Απόψεις, Επικαιρότητα, Πολιτισμός
