Παιδιά-Ρυθμός-Συγχρονισμός, του Δημήτρη Θωμάζου

Share Button

Είναι γνωστό πλέον σε εμάς τους γυμναστές ότι στα περισσότερα παιδιά μικρών ηλικιών παρατηρείται έλλειψη συγχρονισμού και ρυθμού.
Παλαιότερα υπήρχαν παιχνίδια στην καθημερινότητα που προέτρεπαν τα παιδιά να τραγουδούν και να ακολουθούν με κινήσεις κάποιο ρυθμό.
Κάποια παιχνίδια απαιτούσαν συνεχείς επαναλαμβανόμενες κινήσεις που εξανάγκαζαν τα παιδιά να αποκτήσουν αυτόν τον πολυπόθητο ρυθμό.
Ένα παράδειγμα είναι το σχοινάκι , όπου έπρεπε να συγχρονιστούν με την ταχύτητα που έδιναν αυτοί που το κουνούσαν , όμως και με τα τραγούδια που έλεγαν κατά την εξέλιξη του παιχνιδιού.
Το τραγούδι έδινε και την ανάλογη ταχύτητα στην περιστροφή. Όσο πιο γρήγορα το έλεγαν , τόσο πιο γρήγορα πήγαινε και το σχοινάκι.
Αυτό είναι ένα απλό παράδειγμα και μόνο. Τα παιδιά σήμερα αφιερώνουν τον περισσότερο χρόνο τους στην τεχνολογία και όταν προσπαθούμε να τα βάλουμε να κάνουν κάτι με ρυθμό , ακόμα και βήμα για την παρέλαση , δεινοπαθούμε εμείς οι γυμναστές.
Η πρώτη σκέψη που μας έρχεται στο μυαλό είναι ότι έχουν έλλειψη ρυθμού και συγχρονισμού.
Ποτέ δεν φανταζόμουν όμως ότι μερικές απλές ασκήσεις με φωνητικές εντολές θα έδειχναν την πολυπλοκότητα της συγκεκριμένης αυτής διαπίστωσης. Αντλήθηκαν μερικές , επίσης , πολύ χρήσιμες πληροφορίες από τις ασκήσεις αυτές.
Βασικά ή άσκηση αυτή έγινε για να εξηγήσω στα παιδιά το ταξίδι της νευρικής ώσης από το αυτί στον εγκέφαλο , την επεξεργασία της εντολής από αυτόν και την συνέχεια του ταξιδιού προς τα μέλη του σώματος που θα εκτελέσουν την κωδικοποιημένη εντολή.
Από Τετάρτη Δημοτικού και μεγαλύτερα , αντιληφθήκαν εύκολα ότι όσο πιο μακριά μέσα στο σώμα ταξιδεύει η φωνητική εντολή τόσο παρατηρούσαν μία καθυστέρηση.
Τα πόδια παραδείγματος χάρη αργούσαν σε σχέση με τα χέρια που ανταποκρίνονταν πολύ πιο γρήγορα. Ενώ οι φωνητικές χορδές σχεδόν ταυτόχρονα με την φωνητική εντολή.
Όσο πιο κοντά στον εγκέφαλο , τόσο πιο σύντομη η ανταπόκριση.
Στα μικρότερα έπρεπε να το παρομοιάσω την φωνητική εντολή που μετατρέπεται σε νευρική ώση – εντολή , με ένα αμάξι που ταξιδεύει πότε κοντά και πότε μακριά
Τα παιδιά κλήθηκαν να ακολουθήσουν φωνητικές εντολές με αριθμούς που αντιστοιχούσαν σε συγκεκριμένες ενέργειες από μέρους τους.
Στο άκουσμα του αριθμού νούμερο …
«ένα» χτυπούσαν το ένα πόδι στο πάτωμα μία φορά
«δύο» χτυπούν παλαμάκια , επίσης, μόνο μία φορά
«τρία» αναφωνούσαν το γράμμα «Ε» τα κορίτσια
«τέσσερα» αναφωνούσαν το ίδιο γράμμα τα αγόρια
Και στο «πέντε» το γράμμα «Α» όλοι μαζί.
Όσο αστείο και εάν φαίνεται έφερε στην επιφάνεια κάποια θέματα που μου έκαναν μεγάλη εντύπωση.
Όταν ακολουθούσαν όλοι μαζί την φωνητική εντολή , χωρίς να έχουν χωριστεί σε ομάδες αγόρια-κορίτσια (το οποίο έγινε στην συνέχεια της άσκησης) υπήρχε κάποιος αρκετά καλός συγχρονισμός.
Μόλις χωρίστηκαν σε ομάδες (η μία απέναντι από την άλλη) και έπρεπε να ακολουθήσουν τις εντολές κατά γράμμα , χάσαμε την μπάλα , όπως θα έλεγε ένας απλός παρατηρητής εάν μιλούσε με αθλητικούς όρους.
Δεν μπορούσαν να εστιάσουν στην εντολή που αντιστοιχούσε μόνο στην δική τους ομάδα.
Επίτηδες , κάποιες φορές , έδειχνα λάθος ομάδα με το χέρι και εκτελούσαν λάθος την φωνητική εντολή.
Τους εξήγησα ότι η εντολή είναι φωνητική και όχι οπτική. Παρόλα αυτά πάλι λάθος το έκαναν πολλά από αυτά.
Μόλις τους είπα να κλείσουν τα μάτια είχαμε πολύ καλύτερα αποτελέσματα.
Μετά από πολλές προσπάθειες είχαμε ένα πολύ καλό , σχετικά , αποτέλεσμα και τα παιδιά το ευχαριστήθηκαν πολύ , όπως μου ομολόγησαν στο τέλος της διδακτικής ώρας.
Θυμήθηκα έναν όρο κατά την διάρκεια της άσκησης. «Διάσπαση προσοχής». Πολύ συχνά το συναντούμε τα τελευταία χρόνια στα παιδιά μας.
Δεν μπορούν να επικεντρωθούν σε ένα μόνο πράγμα παρά αναλώνονται και σε πολλούς άλλους εξωγενείς παράγοντες (μια καρέκλα , ένα θρανίο , φωνές από κάπου αλλού , θόρυβο κ.τ.λ.) ή ακόμα και άλλες σκέψεις (τι θα παίξουμε στο διάλειμμα , το θα φάνε μετά , τι θα παίξουν το απόγευμα , τι θα δουν στην τηλεόραση κ.τ.λ.).
Θα σας πω τώρα κάτι παράξενο.
Οι μικρότερες τάξεις είχαν πολύ καλύτερο αποτέλεσμα στην αρχή της ασκήσεις , κάτι το οποίο δεν το περίμενα. Ανταποκρίνονταν πολύ αποτελεσματικά και εκτελούσαν με ευκολία μία απλή φωνητική εντολή. Το είδαν σαν κάτι εύκολο , απλό και έτσι άκουγαν και εκτελούσαν.
Δεν έκαναν πολύπλοκες σκέψεις και ο συνδυασμός «δράσης –αντίδρασης» ήταν θεαματικό.
Ήταν φανερό ότι είχαν λιγότερη διάσπαση προσοχής από τα μεγαλύτερα αφού , πιθανόν , έχουν λιγότερες υποχρεώσεις , λιγότερους προβληματισμούς και επομένως , μπορούσαν πολύ πιο εύκολα να προσηλωθούν σε αυτό που τους ζητούσα.
Ασκήσεις τέτοιου τύπου δεν εκπαιδεύουν μόνο το σώμα αλλά και το μυαλό.
Όλο αυτό με έβαλε σε κάποιες σκέψεις
Ίσως οι πληροφορίες που δίνουμε στα παιδιά να είναι μπερδεμένες και όχι καταχωρημένες σε κατηγορίες , ούτως ώστε να τις ανασύρουν από την μνήμη τους άμεσα , όταν τις χρειαστούν.
Εάν δώσεις σε ένα παιδί πέντε μήλα θα τα βάλει σε ένα σημείο
Εάν μετά του δώσεις πέντε μανταρίνια θα τα βάλει ξεχωριστώ λίγο παραδίπλα.
Θα του δώσεις και πέντε αχλάδια και θα τα βάλει σε άλλο σημείο.
Όταν θα τα ζητήσεις πίσω θα πάει εύκολα εκεί που τα άφησε και θα σου δώσει μόνο αυτό το είδος που ζήτησες , γιατί τα καταχώρησε εύκολα , έτσι όπως τα πήρε.
Εάν δώσεις σημασία μόνο στην ποσότητα και στην ταχύτητα της συναλλαγής τότε θα δώσεις ένα καλάθι την φορά που θα έχει μέσα ένα πορτοκάλι , δύο μανταρίνια , δύο μήλα , ένα αχλάδι.
Εάν μαζέψει τώρα δέκα τέτοια καλάθια και του πεις δώσε μου όλα τα μήλα σου , θα σε κοιτάξει με απογοήτευση και απελπισία στα μάτια.
Το πιθανότερο είναι να σου δώσει κάνα δυο καλάθια για να τα πάρεις μόνος σου από εκεί ή να σου δώσει τα πρώτα που θα πιάσει στα χέρια του και να τελειώσει εκεί το θέμα. Δεν είναι εύκολο πράγμα.
Επίσης , πολύ διαφορετικά αντιμετωπίζουν την λήψη της γνώσης τα κορίτσια από τα αγόρια , χωρίς αυτό φυσικά να είναι πάντα ο κανόνας.
Ίσως , επαναλαμβάνω , ίσως … η πολυπλοκότητα της σκέψεις των κοριτσιών να μην είναι τίποτε άλλο παρά ένα φαινόμενο επίκτητο.
Οι απαιτήσεις που θέτουν ακόμα και οι ίδιες στον εαυτό τους είναι πάρα πολλές ενώ τα αγόρια αρκούνται στα … λίγα και καλά χωρίς να «σκοτίζουν» ιδιαίτερα το κεφάλι τους.
Κάτι που δεν είναι και τόσο θετικό για εκείνα.
Υπάρχουν πάντα όμως και εκείνοι που θα κάνουν την διαφορά και θα σε διαψεύσουν ευχάριστα.
Εκείνες θέτουν στόχους , δουλεύουν μεθοδευμένα και ξέρουν πώς να διεκδικήσουν αυτά που θέλουν.
Ενώ τα αγόρια φαίνονται να υπολείπονται κατά κάποιο τρόπο μαθησιακά , περισσότερο λόγο κακής οργάνωσης και αποπροσανατολισμού τους σε άλλες ασχολίες , χωρίς ιδιαίτερο κέρδος και λιγότερο προσοδοφόρες για το μέλλον.
Θα σας παρακαλούσα να μην λάβετε αυτά τα λεγόμενά μου ως κάποια επιστημονική έρευνα ή δεν ξέρω τι άλλο.
Ίσως και να κάνω λάθος. Απλά αυτά παρατήρησα και θεώρησα καλό να τα μοιραστώ μαζί σας.
Πάντως σίγουρα θα το ψάξω κι άλλο , γιατί είναι αρκετά ενδιαφέρον και όταν έχεις να κάνεις με παιδιά , δεν αφήνεις τίποτε στην τύχη.

Καθηγητής Φυσικής Αγωγής
Δημήτρης Θωμάζος

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *