του Σωτήρη Γιάκη
Δεν χρειάζονται άλλες κορώνες, άλλα «δάκρυα» και άλλοι όψιμοι σωτήρες.
Η πόλη ξέρει ποιοι μιλούσαν όταν έπρεπε και ποιοι ξύπνησαν όταν έφτασε το νερό στο αυλάκι.
Ό,τι ακολουθεί βασίζεται μόνο σε επίσημα έγγραφα του Master Plan (σειρά Μ-79-143) και της σύμβασης παραχώρησης.
Όχι σε εντυπώσεις.
Όχι σε αναρτήσεις εντυπωσιασμού.
Όχι σε πολιτικές σκοπιμότητες.
Ηγουμενίτσα–Λιμάνι: Ανάπτυξη με κανόνες, όχι τετελεσμένα
Θέλουμε λιμάνι ισχυρό, σύγχρονο, βιώσιμο.
Όχι, όμως, λιμάνι που σπρώχνει την πόλη πίσω, την επιβαρύνει, ούτε παραλιακό μέτωπο πίσω από κάγκελα.
Η ανάπτυξη πρέπει να γίνει – αλλά με όρους, όρια και εγγυήσεις, τώρα.
Αν όχι τώρα, μετά θα είναι αργά.
________________________________________
1) Η Ζώνη ISPS στο παραλιακό μέτωπο
Στα εγκεκριμένα σχέδια της Β’ Φάσης Master Plan (σειρά Μ-79-143 / K01) αποτυπώνονται «Όριο ελεγχόμενης περιοχής ISPS» και «Νέο Τοιχίο IS/PS» σε συνεχή χάραξη κατά μήκος του παραλιακού μετώπου (Μ-79-143_MPB-02.2.1-R1.1).
Δεν αμφισβητείται η ανάγκη ασφάλειας του λιμένα – είναι διεθνής προϋπόθεση.
Το πρακτικό ερώτημα είναι ένα:
Θα μπορεί ο πολίτης να περπατά συνεχόμενα στο παραλιακό, ή το μέτωπο θα «σπάσει»;
Η λύση υπάρχει και είναι απολύτως εφαρμόσιμη:
• συνεχής πεζόδρομος – ποδηλατόδρομος εκτός ISPS,
• σαφείς πύλες με ελεγχόμενη πρόσβαση όπου απαιτείται.
Αυτό δεν κοστίζει και δεν καθυστερεί τίποτα.
Είναι θέμα πρόθεσης και διατύπωσης.
________________________________________
2) P1–P2: Το πραγματικό σημείο κρίσιμου ρίσκου
Ο κίνδυνος της «σιωπηρής mini μαρίνας» στο κέντρο
Στο μέτωπο μπροστά από τα P1 και P2 (εκεί που είναι τώρα το δημοτικό parking) στα σχέδια αποτυπώνονται δύο θέσεις «Ελλιμενισμού Τουριστικών Σκαφών».
• Το P1 είναι παραχωρημένο στον ΟΛΗΓ για αποκλειστική χρήση.
• Το P2 φέρει δουλεία κοινόχρηστης στάθμευσης υπέρ του Δήμου & των πολιτών.
Η Μαρίνα Ηγουμενίτσας παραμένει θεσμοθετημένη στο Ετοιμένι ((Μ-79-143_MPB-02.2.2-R0.1, ένδειξη «Χωροθέτηση Μαρίνας» όπως έχει οριστεί χωροταξικά εδώ και χρόνια). Δεν υπάρχει πουθενά γραπτή «μεταφορά» της στο κέντρο.
Ο πραγματικός κίνδυνος είναι άλλος:
Αν στο P1 αρχίσει να διαμορφώνεται «προσωρινή» mini μαρίνα, με εξυπηρετήσεις, Services, προμήθειες, ελλιμενισμούς – τότε στην πράξη η μαρίνα του Ετοιμενίου παγώνει οριστικά.
Και επειδή η πόλη έχει μάθει:
Ό,τι είναι «προσωρινό» στην Ελλάδα είναι και το πιο μόνιμο.
Ζητούμενο:
• Ρήτρα μη υποκατάστασης της Μαρίνας Ετοιμενίου και σαφές χρονοδιάγραμμα υλοποίησης της πραγματικής Μαρίνας.
• Καμία μόνιμη κτιριακή υποδομή μαρίνας πάνω στο P1.
• Πλήρης διασφάλιση του P2 ως ελεύθερου χώρου στάθμευσης.
________________________________________
3) «Multipurpose» χρήσεις στο μέτωπο της πόλης
• Ο όρος Multipurpose (commercial/industrial) δεν είναι αθώος, ούτε ουδέτερος.
Σημαίνει ότι εμπορική – βιομηχανική δραστηριότητα μπορεί να λειτουργεί δίπλα σε κατοικία, καφέ, περίπατο (Μ-79-143_MPB-K01.2-R0.1) ακριβώς μπροστά στο πρόσωπο της πόλης.
Αν δεν μπουν όρια, η εμπειρία άλλων λιμανιών δείχνει:
• νυχτερινό θόρυβο,
• φωτορύπανση,
• βαρέα οχήματα στον παραλιακό,
• εξωτερικές φορτοεκφορτώσεις.
Ζητούμενο:
• μόνο κλειστές δραστηριότητες,
• όρια θορύβου και φωτισμού,
• δρομολόγηση φορτηγών εκτός παραλιακού,
• πράσινο buffer μεταξύ λιμένα και πόλης.
Αυτό δεν εμποδίζει την ανάπτυξη.
Την κάνει πολιτισμένη.
________________________________________
4) Bulk / Cement — και τι σημαίνει αυτό καθημερινά
• Στα σχέδια σημειώνονται θέσεις Bulk και Cement Jetty (Μ-79-143_MPB-02.2.1-R1.1)· απαιτούνται αυστηροί αντιρρυπαντικοί όροι.
Bulk δεν σημαίνει «ό,τι να ‘ναι».
Bulk σημαίνει χυδην φορτία – υλικά σε σωρούς ή σε ανοικτή διαχείριση.
Ως φοιτητής δούλευα στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης, σε εταιρεία ποιοτικού ελέγχου μεσω δειγματοληψίας επι σωρών κάρβουνου εισαγόμενου από τη Ρωσία.
Τα «βουνά κάρβουνου» δεν τα ξεχνάς.
Δεν σηκώνεται το κάρβουνο αυτό καθαυτό – σηκώνεται η λεπτή σκόνη που αποδεσμεύεται από αυτό και η αισθητική υποβάθμιση όλου του μετώπου είναι δεδομένη, καθώς τα «βουνά» των χύδην φορτίων θα συσσωρεύονται στα μούτρα της πόλης
Αυτή η σκόνη:
• κάθεται στα μπαλκόνια,
• μπαίνει στο αναπνευστικό,
• κάνει την πόλη να μυρίζει λιμάνι αντί για θάλασσα.
Λύση:
• Κλειστά συστήματα φόρτωσης/εκφόρτωσης.
• Νεφελοψεκασμοί και φίλτρα συγκράτησης σκόνης.
• Αισθητήρες σκόνης & θορύβου με δημόσια online πρόσβαση.
________________________________________
5) Καύσιμα και Offshore supply — τι είναι SEVESO & ATEX, απλά
Δεν μιλάμε για «μια αντλία», μιλάμε για υλικά υψηλού ρίσκου.
SEVESO = Ευρωπαϊκό πλαίσιο για εγκαταστάσεις με επικίνδυνες ουσίες.
Απαιτεί:
• χάρτη σεναρίων ατυχήματος (πυρκαγιά/διαρροή/έκρηξη),
• αποστάσεις ασφαλείας από κατοικία,
• σχέδιο εκκένωσης και ενημέρωση των πολιτών.
ATEX = κανόνες για εκρήξιμες αναθυμιάσεις (πτητικές ουσίες).
Αφορά:
• εξοπλισμό,
• καλωδιώσεις,
• τρόπους λειτουργίας.
Με απλά λόγια:
Αν αυτή η υποδομή γίνει χωρίς απόλυτους όρους, η πόλη θα το μάθει μόνο όταν συμβεί κάτι.
Κι αυτό θα είναι αργά.
Ζητούμενο:
• μόνο clean diesel (όχι μαζούτ),
• κλειστές δεξαμενές,
• άμεση SEVESO/ATEX συμμόρφωση,
• δημόσια ενημέρωση και ασκήσεις ετοιμότητας με Δήμο & Πολιτική Προστασία.
________________________________________
6) Ναυπηγοεπισκευή & ZMA — μικρά πράγματα που γίνονται καθημερινότητα
-χρήσιμη, αλλά μόνο με αυστηρούς όρους.-
Στα σχέδια αποτυπώνεται «Ship repair zone» με «Travel-lift area» στο αστικό μέτωπο. Ακόμη και για μικρά/τουριστικά σκάφη, η επισκευή παράγει θόρυβο/δονήσεις, σκόνη/σωματίδια (τριψίματα–βαφεία), VOCs, υγρά απόβλητα/στραγγίσματα και κυκλοφοριακές συγκρούσεις (διαδρομές travel-lift).
Η «ήπια» ναυπηγοεπισκευή πρέπει να σημαίνει όντως ήπια:
• όχι αμμοβολές/βαφές σε ανοιχτό χώρο,
• ήπιας λειτουργίας ωράρια,
• επαρκείς αποστάσεις από κατοικημένη ζώνη.
συνεχής παρακολούθηση PM₁₀/PM₂.₅/VOCs/θορύβου με δημόσια ανάρτηση,
Ο Σταθμός Μεταφόρτωσης Απορριμμάτων (Z.M.A.) πρέπει να είναι:
• κλειστού τύπου,
• με φίλτρα και αποσμητικά,
• συγκεκριμένες διαδρομές απορριμματοφόρων.
Γιατί αλλιώς:
Θα μιλάμε για οσμές.
θα μιλάμε για θορύβους.
Θα μιλάμε για χρώματα στις τέντες και στα ρούχα στη βεράντα και μετά,
bye bye ποιότητα ζωής.
________________________________________
Ο Δήμος: όφειλε να δείξει χαρακτήρα
Έλαβε 500.000€ αντισταθμιστικά οφέλη.
Δεν είναι θέμα να «αρνηθεί» ή να «κρατήσει».
Είναι θέμα ύφους & σοβαρότητας.
Η θεσμικά ώριμη στάση θα ήταν:
• Τα χρήματα να μπουν σε ειδικό λογαριασμό (διαθέσιμα, όχι χαμένα).
• Και να μη διατεθούν έως ότου κλειδώσουν οι όροι που προστατεύουν την πόλη
Αντ’ αυτού τα εξαφάνισε μέσα στον πελώριο κουβά της οικονομικής ασφυξίας του
• Αυτό δεν είναι κόντρα.
Είναι χαρακτήρας. Είναι σοβαρότητα. Είναι διαπραγματευτική ηθική.
Τώρα ο Δήμος το παίζει με δύο μέτρα και σταθμά, αποδυναμώνει την διαπραγματευτική του ισχύ καθώς αξιοποιεί μέρος της συμφωνίας προς όφελός του, χωρίς να έχει διασφαλίσει παράλληλα και το κοινό καλό για την πόλη.
________________________________________
Και για να τελειώνουμε με τους «όψιμα ανησυχούντες»
Ξαφνικά γεμίσαμε μετά Χριστόν προφήτες, τζάμπα μάγκες και κροκοδείλια δάκρυα.
Η πόλη δεν συγκινείται.
Θυμάται ποιοι στάθηκαν όταν έπρεπε.
________________________________________
Η θέση μας είναι ξεκάθαρη:
Είμαστε υπέρ του λιμανιού.
Είμαστε υπέρ της πόλης.
Και τα δύο μαζί μπορούν να υπάρξουν – με κανόνες, όχι τετελεσμένα.




