Αναγκαίες, για την έξοδο της χώρας από την κρίση, χαρακτήρισε τις ευρύτερες συνεργασίες και συναινέσεις των κομμάτων το μέλος του Πολιτικού Συμβουλίου του ΠΑΣΟΚ Ανδρέας Σπυρόπουλος σε συνέντευξη εφ’όλης της ύλης που παραχώρησε στον Θεσπρωτικό Παλμό.
Ο γιός του για πολλά χρόνια Γραμματέα και ιστορικού στελέχους του ΠΑΣΟΚ Βασίλη Σπυρόπουλου από την Παραμυθιά ο οποίος έκανε την έκπληξη την καταλαμβάνοντας την δεύτερη θέση στην εκλογή Μελών της Κεντρικής Πολιτικής Επιτροπής του κόμματος συγκεντρώνοντας 447 σταυρούς, βρέθηκε στην ιδιαίτερη πατρίδα του για τις εορτές των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς και μίλησε μεταξύ άλλων για την μετεξέλιξη του κόμματος και το ευρύτερο άνοιγμα στην κεντροαριστερά που θα αποσκοπεί στην ανασυγκρότηση του χώρου με νέες αρχές και νέο ήθος.
Συμπληρώνουμε σε λίγες ημέρες έναν χρόνο διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ αποχαιρετώντας παράλληλα το 2015. Θα ήθελα να κάνετε έναν απολογισμό της χρονιάς που φεύγει.
Ηταν ένας πολύ δύσκολος χρόνος για όλους τους Ελληνες. Εγιναν πράγματα τα οποία δεν περιμέναμε να συμβούν ούτε στους χειρότερους εφιάλτες μας. Ούτε και ο πιο απαισιόδοξος δεν φανταζόταν τι θα επακολουθούσε των εκλογών της 25ης Ιανουαρίου. Κλείνοντας το 2015 και μπαίνοντας στο 2016 η χώρα δεν μπορεί να προσδοκά και να ελπίζει σε μια καλύτερη ημέρα, οι πολίτες νιώθουν βαθιά απογοητευμένοι και προδομένοι. Η χώρα έκανε πολλά βήματα πίσω τη στιγμή που φαινόταν να ισορροπεί η κατάσταση και τα πράγματα να μπαίνουν σε έναν δρόμο.
Οτι χτίστηκε με τόσο κόπο από το 2010 μέχρι το 2015 γκρεμίστηκε μέσα σε 7 μήνες, από μία κυβέρνηση που δεν είχε κανένα σχέδιο, με ένα άστοχο δημοψήφισμα και το τρίτο και επαχθέστερο μνημόνιο, για το οποίο, μάλιστα, τάχθηκε υπέρ της γρήγορης εφαρμογής του, με τις αλλαγές που πρέπει να γίνουν για τη χώρα.
Μεσα στο 2015, γίνανε δύο εκλογικές αναμετρήσεις και ένα δημοψήφισμα. Μεταξύ της 1ης και της 2ης εκλογικής αναμέτρησης συνέβησαν κοσμογονικές αλλαγές κοσμοϊστορικά γεγονότα με αποκορύφωμα το κλείσιμο των τραπεζών και την επιβολή των capitals controls, αλλά παρόλα αυτά ο κόσμος ανέδειξε και πάλι τον ΣΥΡΙΖΑ πρώτο κόμμα στις εκλογές του Σεπτεμβρίου. Πως μπορείτε να το ερμηνεύσετε αυτό; Που αποδίδεται;
Ο κ.Τσίπρας ξεστόμισε απίστευτα ψέμματα για την διαχείριση της κρίσης. Αυτό είναι πλέον αποδεκτό ακόμη και από αυτούς που τον στήριξαν και στις δύο εκλογικές αναμετρήσεις. Ο κόσμος όμως πίστεψε ότι πρέπει να υπάρξει μια αλλαγή και εναπόθεσε τις ελπίδες του στην κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ. Είναι πολύ δύσκολο ο κόσμος να αλλάξει άποψη σε λίγους μήνες. Η ρεαλιστική στροφή που έκανε και η εξασφάλιση της παραμονής στο ΕΥΡΩ, μέτρησε πολύ στα μάτια του κόσμου που αποφάσισε να του δώσει μια δεύτερη ευκαιρία. Παράλληλα, τα κόμματα της αντιπολίτευσης δεν μπόρεσαν να αρθρώσουν μια αξιόπιστη εναλλακτική λύση στις παλινωδίες του ΣΥΡΙΖΑ και απέτυχαν να πείσουν τον κόσμο ότι έχουν μάθει από τα λάθη τους και έχουν αλλάξει. Ο βασικός λόγος όμως ήταν ότι το διάστημα που μεσολάβησε ήταν μικρό και δεν φάνηκαν στην πράξη και στην καθημερινότητα οι συνέπειες της ανυπαρξίας της πολιτικής του κ.Τσίπρα.
Και επειδή οι συνέπειες της πολιτικής αρχίζουν πλέον να φαίνονται, ο ΣΥΡΙΖΑ καταγράφει μια δημοσκοπική καθίζηση χωρίς όμως την ίδια στιγμή τα κόμματα της αντιπολίτευσης να εισπράττουν την απογοήτευση του κόσμου και την διάψευση των προσδοκιών. Υπάρχει αυτή η περιβόητη εναλλακτική πρόταση ή είστε ακόμη στο ψάξιμο;
Δεν είναι τυχαίο ότι ο κ.Τσίπρας επέλεξε να κάνει εκλογές αμέσως μετά την ψήφιση του 3ου μνημονίου και πριν προλάβει να εφαρμοστούν τα μέτρα που βλέπουμε να εφαρμόζονται τώρα. Αυτός είναι και ο κύριος λόγος που άντεξε εκλογικά. Ο κόσμος είναι πολύ απογοητευμένος όχι μόνο από τον ΣΥΡΙΖΑ, αλλά και από ολόκληρο το πολιτικό σύστημα. Η άποψη και η πεποιήθηση που κυριαρχεί στην ατμόσφαιρα είναι πως ότι και να ψηφίσεις, μνημόνιο θα έρθει.
Το πολιτικό σύστημα γενικότερα και τα κόμματα ειδικότερα πρέπει να καταλάβουν ότι η εποχή των εύκολων υποσχέσεων, του λαϊκισμού και των μεγάλων λόγων έχει περάσει ανεπιστρεπτί. Αν θέλουν ο κόσμος να εμπιστευτεί και πάλι τους παλιούς σχηματισμούς αλλά και καινούρια σχήματα που ενδεχομένως να δημιουργηθούν, πρέπει να διαπνέονται από καθαρό λόγο και αλήθεια.
Αυτό δεν έχει διαμορφωθεί ακόμη και γιατί το ΠΑΣΟΚ ως Δημοκρατική Συμπαράταξη βρίσκεται σε ένα μεταβατικό στάδιο και διότι η Νέα Δημοκρατία βρίσκεται σε διαδικασία ανάδειξης νέου αρχηγού.
Πιστεύεται ότι η άνοδος του ΣΥΡΙΖΑ στην εξουσία οφείλεται κυρίως στον θυμό και την απογοήτευση του κόσμου από τις πολιτικές των προηγούμενων κυβερνήσεων ή στην ελπίδα και την προσδοκία που καλλιεργήθηκαν για ένα καλύτερο αύριο;
Πιστεύω ότι ήταν συνδυασμός και των δύο. Ενα μεγάλο κομμάτι του κόσμου πίστεψε πως υπήρχε εναλλακτική λύση και απέρριψε την δική μας πρόταση που έλεγε παραμονή στο Ευρώ πάση θυσία και με κάθε κόστος.
Το ΠΑΣΟΚ κατέλαβε την τέταρτη θέση στις τελευταίες εκλογές όντας το μοναδικό κόμμα που κατάγραψε άνοδο σε απόλυτους αριθμούς και σε αριθμό ψηφοφόρων. Θέλω να μου κάνετε μια αποτίμηση του αποτελέσματος. Αποστολή εξετελέσθη; Στόχος επιτευχθεί ή περιμένατε ενδεχομένως κάτι καλύτερο;
Σύμφωνα με τις συνθήκες που είχαν διαμορφωθεί και με τον ελάχιστο χρόνο που υπήρχε για να γίνει μια άρτια προεκλογική περίοδος προκειμένου να αρθρωθεί ένας ήπιος και μετριοπαθής λόγος μέσα σε συνθήκες ακραίας πόλωσης και ανεδαφικών επιχειρημάτων, η ΔΗΠΑΡ κατέγραψε ένα ικανοποιητικό ποσοστό. Το ΠΑΣΟΚ υπέστη μια πολύ βαριά ήττα στις εκλογές του Ιανουαρίου του 2015. Δεν είναι εύκολο σε ένα σύντομο χρονικό διάστημα και με αλλαγή μάλιστα ηγεσίας που ακολούθησε, ξαφνικά να εκτοξευτούμε, να απογειωθούμε και να διεκδικήσουμε κάτι καλύτερο και εννοώ την τρίτη θέση πάνω από την Χρυσή Αυγή.
Θεωρώ πως επιτεύχθηκε και διασφαλίστηκε η σταθεροποίηση της παράταξης και αποφεύχθηκε η διάλυση. Πετύχαμε να έχουμε μια καλή κοινοβουλευτική εκπροσώπηση. Ηταν μια τονωτική ένεση και για τα στελέχη που παρέμειναν στον χώρο υπό πολύ δύσκολες συνθήκες. Για μας, ήτανε μια στάση, ένας ενδιάμεσος σταθμός σε ένα μεγάλο ταξίδι που συνεχίζεται.
Συνεχίζονται οι ζυμώσεις και οι διεργασίες για την ανασυγκρότηση της Κεντροαριστεράς και την δημιουργία ενός τρίτου πόλου στο δίπολο ΣΥΡΙΖΑ-Νέα Δημοκρατία. Πολύς κόσμος που παραμένει πολιτικά άστεγος περιμένει με αγωνία και ανυπομονησία την τελεσφόρηση αυτού του εγχειρήματος που βρίσκεται στα σπάργανα και περιμένει μια αξιόπιστη εναλλακτική πρόταση. Θεωρείται καταρχάς ότι έπρεπε να γίνει και που αποσκοπεί και αποβλέπει. Θα έχει διάρκεια, θα μπορέσει να μακροημερεύσει;
Θα θυμάστε πολύ καλά ότι το ΠΑΣΟΚ είχε απευθύνει κάλεσμα στην ισχυρή τότε ΔΗΜΑΡ να αποτελέσουν μαζί τον τρίτο πόλο εξουσίας και να δώσουμε προοδευτικό πρόσημο σε συγκυβέρνηση με τη ΝΔ. Τότε ο κ.Κουβέλης επέλεξε να μην συμμετάσχει σε αυτό το εγχείρημα και τα αποτελέσματα και για τον ίδιο και για το κόμμα του ήταν καταστροφικά. Το ακόμη χειρότερο ήταν ότι χάθηκε μια μοναδική ευκαιρία να ανασυγκροτηθεί ο χώρος αυτός και να γλιτώσει η χώρα από αυτά που ακολούθησαν. Οι ευθύνες του κυρίου Κουβέλης είναι ιστορικές σε εκείνο το κρίσιμο διάστημα καθώς θεωρείται ο βασικός υπεύθυνος για την μη εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας και την αποτυχία ολοκλήρωσης του εγχειρήματος της ανασυγκρότησης της Κεντροαριστεράς. Η προοπτική αυτή όμως δεν χάνεται. Ενα πρώτο βήμα έγινε στις εκλογές του Σεπτεμβρίου με την από κοινού κάθοδο και την συμπόρευση. Ενα δεύτερο βήμα θα είναι η προγραμματική συνδιάσκεψη που είναι προγραμματισμένη να διεξαχθεί το πρώτο τρίμηνο του 2016.
Το σημαντικό και το ζητούμενο για μένα δεν είναι η ανακύκλωση προσώπων αλλά το διακύβευμα αυτού του χώρου. Τι προοδευτικό έχει να πει αυτή τη στιγμή η σοσιαλδημοκρατία σε ένα περιβάλλον κρίσης, ανεργίας και μαζικής φτωχοποίησης? Τι αναπτυξιακή προοπτική μπορεί να προσφέρει? Ποιές προοδευτικές μεταρρυθμίσεις μπορεί να υλοποιήσει? Ολα αυτά καλούμαστε να τα στοιχειοθετήσουμε στην πολιτική συνδιάσκεψη που θα γίνει τους επόμενους μήνες. Και στην συνέχεια, πιστεύουμε με πιο γοργά βήματα να πάμε και σε ένα συνέδριο της παράταξης έτσι ώστε να δομηθεί και να ξαναχτιστεί μια εναλλακτική λύση που έχει ανάγκη ο τόπος.
Πρέπει τα θετικά πράγματα που έκανε το ΠΑΣΟΚ να μας γίνουν βίωμα και κτήμα μας και τα λάθη να γίνουν παραδείγματα προς αποφυγή. Χρειάζεται συνδυασμός παλιών και νέων προσώπων. Μια συνεργασία γενεών με έμφαση ασφαλώς στη νέα γενιά χωρίς ωστόσο να παραμερίσουμε τους παλιούς.
Δεν μετράει για μένα τα σύμβολα και τα κόμματα. Αυτό που έχει σημασία είναι το περιεχόμενο.
Εχει γίνει από το 2009 και εντεύθεν αυτοκριτική για τα λάθη και τις παραλείψεις που οδήγησαν την Παράταξη από το εντυπωσιακό 44% του Γιώργου Παπανδρέου στο αποκαρδιωτικό 4,7% στις εκλογές του Ιανουαρίου του 2015;
Φορτώθηκε μήπως το ΠΑΣΟΚ όλες τις αμαρτίες της μεταπολίτευσης;
Θεωρώ ότι έγινε μεγαλύτερη αυτοκριτική από ότι θα έπρεπε. Εγινε ένα αυτομαστίγωμα θα έλεγα. Δυστυχώς η γενναία αυτοκριτική που κάναμε δεν εισακούστηκε από τον κόσμο. Ενδεχομένως έχουμε και εμείς τις ευθύνες μας για αυτό. Τα λάθη που γίνανε με την διαχείριση της κρίσης ήταν πολλά και μεγάλα. Ωστόσο καταφέραμε να κρατήσουμε την Ελλάδα στον σκληρό πυρήνα της Ευρώπης.
Επαιξε ρόλο και η συγκυβέρνηση με τη Νέα Δημοκρατία;
Το ΠΑΣΟΚ στις πρώτες εκλογές τον Μάϊο του 2012 όταν όλα τα κόμματα είχαν πολύ χαμηλά ποσοστά, είχε προτείνει κοινό μέτωπο όλων των ευρωπαϊκών δυνάμεων με τη συμμετοχή και του ΣΥΡΙΖΑ και της ΔΗΜΑΡ. Αν είχαμε εισακουστεί τότε και είχε γίνει η συστράτευαη που ζητούσαμε, η χώρα θα είχε εξέλθει της κρίσης.
Δεν μπορούσαμε ούτε καν να διανοηθούμε να πάμε σε τρίτες εκλογές όταν η χώρα ήταν μετέωρη και έωλη και κυριολεκτικά επί ξύλου κρεμάμενη και με το ένα πόδι εκτός Ευρώ. Ετσι προέκυψε η αναπόφευκτη συνεργασία με τη ΝΔ.
Οφείλω να παραδεχτώ πως δεν υπήρχε προγραμματική σύγκληση. Το λάθος του ΠΑΣΟΚ τότε δεν ήταν ότι συμμετείχε σε κυβέρνηση με τη ΝΔ, αλλά ότι δεν είχαμε προγραμματική συμφωνία. Επικράτησε η άποψη ότι έπρεπε να μοιραστούν θέσεις και αξιώματα.
Γιατί ένας νέος άνθρωπος σαν κι εσάς επιλέγει στη σημερινή συγκυρία να δραστηριοποιηθεί πολιτικά, αλλά και κομματικά; Επαιξε ρόλο και το γεγονός ότι ο πατέρας σας υπήρξε ενεργό στέλεχος του ΠΑΣΟΚ στη Θεσπρωτία;
Ο καθένας χαράσσει την προσωπική του διαδρομή. Αλλωστε, τίποτα δεν χαρίζεται σε κανέναν χωρίς προσωπικό κόπο. Στον πατέρα μου οφείλω τις πολιτικές παραστάσεις της παιδικής μου ηλικίας. Η ενεργή ενασχόλησή μου με την πολιτική κατά τη διάρκεια των φοιτητικών χρόνων με έκανε να συνειδητοποιήσω τη δύναμη της συμμετοχής. Θεωρώ ότι αυτή είναι η γενεσιουργός αιτία για την απόφαση νέων ανθρώπων σήμερα να παρέμβουν δυναμικά στις εξελίξεις που πρωτίστως τους αφορούν. Αλλωστε, η πολυεπίπεδη κρίση που βιώνουμε και η ανάγκη της ελληνικής κοινωνίας για νέα πρόσωπα δημιουργεί τις κατάλληλες προϋποθέσεις για την επανενεργοποίηση νέων ανθρώπων.
Θεωρώ ότι είναι επιβλημένο να δοθούν θέσεις ευθύνες και σε τοπικό επίπεδο, σε νέους ανθρώπους με φρέσκες ιδέες.
Αρκετοί από τους παλαιότερους συντρόφους σας, αποκαλούν τόσο τον Νίκο Ανδρουλάκη, όσο και τα υπόλοιπα στελέχη της νέας γενιάς, «παιδιά του κομματικού σωλήνα». Οι διεργασίες του συνεδρίου της Νεολαίας, αλλά και του ΠΑΣΟΚ, μήπως τελικά τους δικαιώνουν;
Δεν ενστερνίζομαι τέτοιου είδους ομαδοποιήσεις. Τι σημαίνει «παιδιά του κομματικού σωλήνα»; Είναι μεμπτό να είναι ένας νέος πολιτικοποιημένος και να αγωνίζεται γι’ αυτά που πιστεύει στην καθημερινότητά του; Από το πανεπιστήμιο, τον εργασιακό του χώρο ή στο κόμμα στο οποίο βρίσκει τις ιδέες του να παίρνουν σάρκα και οστά; Αλλωστε, άνθρωποι με «βαρυσήμαντους» τίτλους και χωρίς καμία πολιτική ή κομματική ταύτιση με το ΠΑΣΟΚ πλήγωσαν την παράταξη και τη χώρα στο παρελθόν. Ο καθένας κρίνεται από την προσπάθεια που καταβάλλει για να αλλάξει τα πράγματα, από την προσφορά, τις αξίες και τις ιδέες του.
Οσον αφορά το Συνέδριο της Νεολαίας και αυτό του κόμματος, είναι δύο εντελώς διαφορετικές περιπτώσεις. Ωστόσο, η αποτυχία του Συνεδρίου της Νεολαίας δεν μπορεί να ταυτιστεί με τη δυναμική παρέμβαση των νέων στο Συνέδριο του κόμματος, που απαίτησαν μια ευκαιρία για τη γενιά μας απέναντι στην κομματική συμμόρφωση και κυρίαρχη αντίληψη του χθες.
Τι σας λένε οι άνθρωποι της ηλικίας σας, που βιώνουν όσο κανείς άλλος τις αρνητικές επιπτώσεις μιας κυβερνητικής πολιτικής; Πώς θα τους πείσετε να εμπιστευθούν και εσάς και το κόμμα σας;
Με ρωτάνε γιατί ασχολείσαι με την πολιτική και γιατί εκπροσωπείς ένα φθαρμένο κόμμα που βρίσκεται σε παρακμή. Εγώ δεν είμαι αριβίστας της πολιτικής να ασχοληθώ μόνο και μόνο για την καρέκλα και την θέση αλλά γιατί με εκφράζει πολιτικά και ιδεολογικά αυτός ο χώρος κυρίως με τα όσα έχει προσφέρει στα χρόνια της μεταπολίτευσης.
Θέλω να πείσω τους φίλους και τους γνωστούς μου που έχουν φύγει για το εξωτερικό να επιστρέψουν στην Ελλάδα ώστε μέσα από τις εμπειρίες και τις παραστάσεις που θα έχουν αποκομίσει, να αποτελέσουν την ατμομηχανή της ελληνικής οικονομίας.
Η χώρα έχει μεγάλη νίκη από έναν ενδιάμεσο χώρο μακριά από το δίπολο ΣΥΡΙΖΑ-ΝΔ.
Που τελειώνουν οι προσωπικές σας φιλοδοξίες; Σκέφτεστε ενδεχομένως και κάθοδο στην κεντρική πολιτική σκηνή κάποια στιγμή;
Την δεδομένη χρονική στιγμή θέλω να συμβάλλω στην ανασυγκρότηση του χώρου. Το πόστο και η θέση που κατέχω με εκφράζουν απόλυτα, μου δίνουν την δυνατότητα να εκφραστώ.
Και ξέρετε κάτι. Ας παραμερίσουμε για λίγο και τις προσωπικές φιλοδοξίες. Ας βάλουμε την προσωπική μας δουλειά, τη όρεξη και την διάθεση για προσφορά.
Δεν πρέπει κάποιος νέος κατά βάση άνθρωπος να τραβήξει το κάρο από την λάσπη και να οδηγήσει τον χώρο στη νέα εποχή όπως άλλωστε είναι και η απαίτηση του απλού κόσμου και ψηφοφόρου;
Επρεπε να δοθούν περισσότερες πρωτοβουλίες στους εκπροσώπους νέας γενιάς που αναδείχθηκαν στο συνέδριο. Ωστόσο οι ευκαιρίες θα υπάρξουν και στο μέλλον. Θεωρώ ότι υπάρχουν πολλά στελέχη της νέας γενιάς που μπορούν να παίξουν ρόλο σε αυτό το εγχείρημα και σε τοπικό επίπεδο.
Πως βλέπετε να κυλούν τα πράγματα μέσα στο 2016; Πιστεύετε πως θα υπάρξουν πολιτικές εξελίξεις το αμέσως επόμενο διάστημα;
Ελπίζω και εύχομαι να επικρατήσει η σύνεση και η λογική και να αποφύγουμε τα χειρότερα. Το 2015 ήταν μια δραματική χρονιά από όλες τις απόψεις και θέλω να πιστεύω πως σύντομα θα απεμπλακούμε από τα μνημόνια και θα υπερβούμε την κρίση. Για να γίνει αυτό απαιτείται συνεργασία όλων των δυνάμεων.
Υπάρχουν στελέχη από όλους τους χώρους που μπορούν να συνθέσουν μια κυβέρνηση εθνικής προσπάθειας. Πρέπει να υπάρξει μια συμπόρευση όλων των δυνάμεων.