Κέρδισε τις εντυπώσεις η ομιλία από τον κ. Θεοδώρου Μιχαήλ, Διευθυντή του Δημοτικού Σχολείου Γραικοχωρίου στον εορτασμό για την Εθνική Επέτειο του 1940.
Δεχθήκαμε αρκετά αιτήματα από συμπολίτες μας που ζήτησαν να δημοσιεύσουμε την ομιλία αφού προηγουμένως την παρακολούθησαν δια ζώσης στον Ιερό Ναό της Ευαγγελίστριας. Ο κ.Θεοδώρου αποδέχθηκε το αίτημά μας και τον ευχαριστούμε θερμά γι’αυτό.
Ακολουθεί το κείμενο με την ομιλία
Άγιοι Πατέρες,
Αξιότιμοι εκπρόσωποι των πολιτικών και στρατιωτικών αρχών,
Κυρίες και Κύριοι, αγαπητά παιδιά,
Ευχαριστώ για την ιδιαίτερη τιμή να μιλήσω σήμερα, για την επέτειο της 28ης Οκτωβρίου.
Μια Επέτειο που συμβολίζει την άρνηση στον ολοκληρωτισμό, την αντίσταση στην τυραννία και την κατάφαση στην εθνική αξιοπρέπεια.
Το ιστορικό βάρος του αδιάλειπτου, τρισχιλιετούς και πλέον, ελληνικού πολιτισμού, διαμόρφωσε χαρακτηριστικά εθνικής συνείδησης, που δεν άφησαν περιθώριο να πράξουμε κάτι λιγότερο.
Το ξέσπασμα του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου δεν ήταν κεραυνός εν αιθρία.
Το τέλος του Α΄ ΠΠ είχε αφήσει πίσω του μια Ευρώπη βαθιά πληγωμένη· Το διάστημα του Μεσοπολέμου που ακολούθησε, όξυνε τις κοινωνικές ανισότητες, βαθαίνοντας την απογοήτευση. «Ο πατριωτισμός είναι το ευγενέστερον των αισθημάτων, αλλά και το προχειρότερον εις εκμετάλλευσιν», έλεγε ο Παλαμάς. Έτσι λοιπόν, αναδύθηκαν ακραία καθεστώτα, που εκμεταλλεύτηκαν τη λαϊκή δυσαρέσκεια. Υποσχέθηκαν «λύσεις», μα έσπειραν καταστροφές.
Το 1939 οι δυνάμεις του Άξονα ξεκινούν στην Ευρώπη προσαρτήσεις εδαφών, με την τακτική του Κεραυνοβόλου Πολέμου. Η ασκηθείσα τότε «πολιτική του κατευνασμού», ως απάντηση στον Άξονα, αποδείχτηκε καταστροφική επιλογή.
Η τέλεια καταιγίδα είχε ξεσπάσει. Το ντόμινο των εξελίξεων, παρέσυρε και την Ελλάδα. Στις 15 Αυγούστου, στην Τήνο, ιταλικό υποβρύχιο έστειλε ύπουλα στο βυθό το καταδρομικό μας «Έλλη», αλλά στα ύψη τον Πατριωτισμό μας. Στις 28 Οκτωβρίου οι Ιταλοί ζήτησαν την παράδοση της χώρας μας. Η καθολική άρνηση του ελληνικού λαού στο επαίσχυντο τελεσίγραφο, εκφράστηκε δια στόματος Ιωάννη Μεταξά, με τη γαλλική φράση «Alors, c’est la guerre» (Λοιπόν, αυτό σημαίνει πόλεμος). Άρνηση η οποία θα μείνει ανεξίτηλη στην Ιστορία, με τη λέξη «ΟΧΙ». Λέξη, που στην πράξη υποστηρίχθηκε με θυσίες, δυσανάλογες για το ολιγάνθρωπο έθνος μας, αλλά ευθέως ανάλογες ως προς το ιστορικό μας μέγεθος.
Η επόμενη μέρα έμοιαζε με γιορτή. Με το χαμόγελο στα χείλη ο ελληνικός στρατός τράβηξε για το Μέτωπο. Ισορρόπησε την ιταλική εισβολή και υπό τις οδηγίες του υποστράτηγου Κατσιμήτρου και του συνταγματάρχη Δαβάκη ανάγκασε τον αντίπαλο σε υποχώρηση. Μέχρι τα μέσα Δεκεμβρίου, οι ελληνικές δυνάμεις είχαν προωθηθεί στο ένα τέταρτο σχεδόν του εδάφους της Αλβανίας. Πολέμησαν άνθρωποι σαν και μας, «που ένιωσαν το θάνατο, μ όλο το δόλιο τους κορμί», αλλά δεν λύγισαν. Άνθρωποι, που κάποιες μέρες είχαν για τροφή «από 3 βελανίδια έκαστος (Βρεττάκος)», που υστερούσαν σε εφόδια, αλλά υπερτερούσαν σε κίνητρο. Και νίκησαν.
Η απόκρουση της ιταλικής εισβολής ήταν η πρώτη νίκη κατά του Άξονα στην Ευρώπη. Επηρέασε την έκβαση ολόκληρου του πολέμου, καθώς «ανέτρεψε τη χρονολογική σειρά όλων των σχεδίων του Χίτλερ» (Υπεξ Αγγλίας, Ίντεν).
Τον Απρίλιο του 1941, με την έναρξη της γερμανικής επίθεσης, ο Ελληνικός Στρατός με το μεγαλύτερο μέρος του, βρέθηκε να πολεμά τους Ιταλούς. Όμως, μόλις 4 ελληνικές μεραρχίες μετέτρεψαν σε εφιάλτη το πέρασμα των Γερμανών από τα 21 οχυρά μας, τη γραμμή Μεταξά, σε Μακεδονία και Θράκη. Στην Κρήτη επίσης, οι απώλειες των Γερμανών αλεξιπτωτιστών, είχε ως συνέπεια να μην χρησιμοποιηθούν ποτέ ξανά σε επιχειρήσεις μεγάλης κλίμακας.
Ο θαυμασμός του εχθρού για τον στρατό μας ανάγκασε τον Χίτλερ να δηλώσει μέσα στο Ράιχσταγκ: «Από όλους τους αντιπάλους, ο Έλληνας πολέμησε με ύψιστο ηρωισμό και αυτοθυσία» ζητώντας να μην αιχμαλωτιστεί ο στρατός μας και οι αξιωματικοί μας να διατηρήσουν το ξίφος τους. Στην Ελλάδα άλλωστε η αντίσταση κράτησε 216 ημέρες, ενώ στη Νορβηγία κράτησε 61, στην υπερδύναμη Γαλλία μόλις 43, στην Πολωνία 30, στην Ολλανδία 4 και στη Δανία 6 ώρες.
Η φρίκη της 3πλής κατοχής, από Ιταλούς, Γερμανούς και Βούλγαρους, ήταν γεγονός. Οι Έλληνες, με την κυβέρνηση σχεδόν αποκομμένη από τη χώρα, αναζήτησαν τρόπους αντίστασης. Το κατέβασμα της γερμανικής σημαίας στην Ακρόπολη από 2 νέους, τον Γλέζο και τον Σάντα, ο Γοργοπόταμος, το Δοξάτο, το Κομμένο, η Βιάννος, τα Καλάβρυτα, η Καισαριαννή, το Χαϊδάρι, το Δίστομο, η Κοκκινιά, θα συμβολίζουν μεταξύ άλλων, το αδάμαστο ηθικό του λαού μας.
Το δέντρο της λευτεριάς ποτίστηκε με θυσίες και αίμα. Ο γενναίος ανθυπολοχαγός του Ελύτη, μαζί με εκατοντάδες χιλιάδες ηρωικούς Έλληνες, είχαν φροντίσει για αυτό, καταβάλλοντας το βαρύτερο ίσως τίμημα στην Ευρώπη.
Η Ελλάδα στις 12 Οκτωβρίου του 1944 ελευθερώθηκε.
Το έπος του 40 δεν είναι μόνο μια Επέτειο. Δείχνει σε όλους τον Πατριωτισμό και την Ενότητα, σε αντίστιξη με τον εθνικισμό και τη διχασμό. Καθορίζει τι πρέπει να θυμάται το Έθνος, δηλαδή αυτά που μας ένωσαν, όπως τη νίκη που πετύχαμε, μοναδική σε όλη την Ευρώπη, στην αρχή του πολέμου. Αλλά και τι πρέπει να ξεχάσουμε, δηλαδή αυτά που μας δίχασαν, όπως όσα ακολούθησαν στο τέλος.
Ο Πατριωτισμός δεν χωρά στο χρονοντούλαπο. Σφυρηλατείται στο Παρόν, με ευθύνη όλων μας. Απεχθάνεται τον λαϊκισμό, τον ελιτισμό, τον ανέξοδο υπερπατριωτισμό. Σε καιρό Ειρήνης, πρέπει να εκφράζεται με σεβασμό στους θεσμούς, στήριξη του κράτους δικαίου, κοινωνική συνοχή.
Ειδικά σήμερα, που το ενδεχόμενο μιας «κρίσης» θεωρείται «κανονικότητα», ο συμβολισμός του έπους του 40 είναι ζωτική ανάγκη: αναθεωρητικές πολιτικές, γεωπολιτικές εντάσεις, ενεργειακές διεκδικήσεις, θέματα κυριαρχίας και κυριαρχικών δικαιωμάτων, προκύπτουν καθημερινά στη γειτονιά μας.
Ο Πατριωτισμός δεν ζητά λόγια, αλλά πράξεις. Και αν κληθούμε ξανά να δράσουμε στο πεδίο, θα πρέπει να ξέρουμε ότι τον δρόμο αυτόν θα τον περπατήσουμε μόνοι μας, χωρίς καμία απολύτως βοήθεια, με μοναδικό συμπαραστάτη την εθνική ομοψυχία και όσα μας έδειξε το Έπος του 40.
Ζήτω η 28η Οκτωβρίου!!!
Χρόνια Πολλά Ελλάδα!!!
Θεοδώρου Μιχαήλ, Δάσκαλος.
