Του Μάριου Αναστασίου Μπίκα

Η γιορτή του Αγίου Αρσένη στον Κορύλα της Βέλλιανης  και η ανάβαση σ’ αυτόν   από τις Σβάρες του Πάνω Καρυωτιού

Πώς γιόρταζαν παλιά τον ΄Αγιο Αρσένη

Παλιά γιόρταζαν  τον  ΄Αγιο  Αρσένη  στις οκτώ του Μάη, ανεξάρτητα αν έπεφτε Κυριακή ή μεσοβδόμαδο. Μάλιστα τότε συγκέντρωνε πολλούς πιστούς από τα χωριά Καρυώτι, Βέλλιανη, Προδρόμι, Δραγουμή (Ζερβοχώρι) – Καμίνι, Κορύστιανη (Φροσύνη)  Πόποβο (Αγία Κυριακή) και από την πόλη της Παραμυθιάς. Το κάθε χωριό είχε εντός της Σπηλιάς το δικό του μέρος, στο οποίο  μετά τη θεία Λειτουργία, έστρωναν τις πετσέτες, και τα τραπεζομάντιλα,  άνοιγαν τα φαγητά και μετά την πόση τσίπουρου ή  ούζου  σηκώνονταν και στο χορό, πολλές φορές μάλιστα και με τη συνοδεία οργανοπαιχτών ( το 1930 με τους Χαλκιάδες)

Οι Χαλκιάδες στο πανηγύρι του Αγίου Αρσενίου  

Ο Καρυωτίτης Ιωάννης Γεωργίου Σταύρου,  συνταξιούχος μαθηματικός της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης,  αφηγείται   :

Το 1930 από το βράδυ της γιορτής του Αγίου Αρσένη έχουν ανεβεί στη Σπηλιά του οι οργανοπαίχτες Χαλκιάδες, Φώτης, Λάμπρος κ.ά., οι οποίοι τότε δεν ήταν ακόμα γνωστοί.  Εκεί την άλλη μέρα μετά τη Θεία Λειτουργία « άναψε το γλέντι » μέχρι τις απογευματινές ώρες.  Μάλιστα, λέγανε ότι κατά τη διάρκεια του γλεντιού, γνωστός της περιοχής λήσταρχος που παρευρίσκονταν ανάμεσα στους πιστούς, προσπάθησε να απαγάγει όμορφη κοπέλα όταν έσερνε το χορό.  Η απαγωγή της απεφεύχθη, επειδή οι συγγενείς της έβγαλαν ντουφέκια.

Αλλαγή  ημερομηνίας της γιορτής του Αγίου Αρσένη

Το 1992 το εκκλησιαστικό συμβούλιο της Βέλλιανης,  στην οποία υπάγεται ο ΄Αγιος Αρσένης,  μετά από σκέψη, αποφάσισε στο μέλλον η γιορτή του, όταν έπεφτε  μεσοβδόμαδο, να γιορτάζεται την πρώτη Κυριακή μετά τις οκτώ του Μάη.  Με την αλλαγή αυτή δόθηκε στους εργαζόμενους και στους μεγάλους μαθητές των Λυκείων  η δυνατότητα να ανέρχονται στον ΄Αγιο χωρίς να χάνουν ένα ημερομίσθιο και οι μαθητές μιας ημέρας μαθήματα.

Εφέτος η γιορτή του Αγίου Αρσενίου θα εορτασθεί στις 11 Μαΐου.  

Το μονοπάτι από τις Σβάρες του Πάνω Καρυωτιού…

Από το 2007 περίπου, η ανάβαση στη Σπηλιά του Αγίου Αρσένη άρχισε να γίνεται για τους πιστούς του λεκανοπεδίου της Παραμυθιάς, κυρίως από τις Σβάρες του Πάνω Καρυωτιού ( Πίστα Αεροπτερισμού του Αεροαθλητικού Συλλόγου Παραμυθιάς ).  Εδώ άφηναν τα οχήματά τους και στη συνέχεια  πεζή ανέβαιναν  το επισκευασμένο Μονοπάτι μέχρι τον ΄Αγιο.  Η μελέτη και η χρηματοδότηση του εν λόγω μονοπατιού έγινε επί Δημαρχίας Ευάγγελου Κάτσιου και από  το πρόγραμμα  της Ευρωπαϊκής ΄Ενωσης  « Περιπατητικά μονοπάτια ». Η δε κατασκευή  του  πραγματοποιήθηκε επί Δημαρχίας του αείμνηστου Βελλιανίτη Βασιλείου Λώλου και κατασκευάστηκε από το  Δημήτριο Παππά, ο οποίος για να μεταφέρει τα απαιτούμενα για την κατασκευή του υλικά έχει αγοράσει  προς τούτο υποζύγια  (γαϊδούρια).

 ( Πληροφορίες :  a. Χρηστίνα Νικολάου Γώγου συνταξιούχος  Ληξίαρχος του Δήμου Σουλίου, β.  Αριστοτέλης Κωνσταντίνου Μπίκας, συνταξιούχος Γραμματέας της Τ.Κ. Βέλλιανης και του Δήμου Σουλίου  και γ. Κωνσταντίνος Δημητρίου Λώλος ιδιοκτήτης του ξενοδοχείου « Ελεατάν » στη Βέλλιανη.

Ημερίδα του Δήμου Σουλίου…

Το έτος 2015,  η Δήμαρχος του Δήμου Σουλίου  Σταυρούλα  Μπραΐμη – Μπότση οργάνωσε στην Παραμυθιά ημερίδα με θέμα  :

Ανάδειξη – Βελτίωση του Ιστορικού μονοπατιού προς τον ΄Αγιο Αρσένιο  :

«  Η παρουσίαση πραγματοποιήθηκε παρουσία του βουλευτή Θεσπρωτίας Μάριου Κάτση, της Δημάρχου Σουλίου Σταυρούλας Μπραΐμη, του Ηγούμενου της Ιεράς Μονής Γηρομερίου Μεθόδιου Ντελή ως εκπρόσωπος της Ιεράς Μητροπόλεως Παραμυθιάς, της Περιφερειακή Συμβούλου Αντιγόνη Φίλη, του Προέδρου της ΔΚ Παραμυθιάς Γεώργιου Καλόγηρου, των επικεφαλείς των Δημοτικών Παρατάξεων του Δήμου Σουλίου και εκπροσώπων φορέων και συλλογών της Παραμυθιάς.

Χαιρετισμούς απηύθυναν η Δήμαρχος Σουλίου Σταυρούλα Μπραΐμη, ο υπεύθυνος της τουριστικής ανάπτυξης του Δήμου Δημήτριος Λώλος και ο Ηγούμενος της Ιεράς Μονής Γηρομερίου Μεθόδιος Ντελής… »

Για το μονοπάτι του Αγίου Αρσενίου μιλησε ο προεδρος του κέντρου ιστορικών μελετών Θεσπρωτίας Μιχαήλ Πασιάκος. Για την προβολή του έργου μίλησε ο CEO της Media Suite Γιάννης Βανίδης, ενώ για τις δραστηριότητες στον ορεινό όγκο της Παραμυθιάς, μίλησαν οι κ.κ Χρήστος Γαλανόπουλος και Κωστας Μπάλλας, ως υπεύθυνοι των ορεινών δρομέων και του αεραθλητικού συλλόγου Παραμυθιάς … ».

Επί Δημαρχίας Ιωάννου Καραγιάννη

Επίσης, σύμφωνα με έγκυρες πληροφορίες,  εργασίες καθαριότητας του μονοπατιού από τις Σβάρες του Πάνω Καρυωτιού μέχρι τον ΄Αγιο Αρσένιο έχουν πραγματοποιηθεί και επί Δημάρχου Ιωάννου Καραγιάννη

Το κατάντημα του μονοπατιού….

Το 2025 η  ανάβαση   στη Σπηλιά του Αγίου Αρσενίου από τις Σβάρες του Πάνω Καρυωτιού για τους πιστούς με ελαφρά προβλήματα κινητικότητας και για τους υπερήλικες,   είναι, αν όχι αδύνατη, πολύ δύσκολη. Τούτο διαπιστούται   από  πρόσφατες μαρτυρίες πιστών και από  βίντεο :

α. βίντεο : « Το μονοπάτι για το Σπήλαιο Αγίου Αρσενίου – Παραμυθιά – 4 Κ »  του Μελανίδη Γεωργίου, το οποίο  την 01.05.2025 ανάρτησε στο Facebook της Βέλλιανης ο Δημήτριος Κωνσταντίνος Λώλος, Διευθυντής της Εθνικής Τράπεζας Ηγουμενίτσας και πρώην Αντιδήμαρχος Τουρισμού του Δήμου Σουλίου.

Το κατάντημά του μονοπατιού οφείλεται στο γεγονός ότι με  την πάροδο των πολλών ετών και με τις  καιρικές συνθήκες,  έχει υποστεί σοβαρές και πολλές αλλοιώσεις.   Οι αλλοιώσεις αυτές θα ήταν καλόν  να επιδιορθωθούν από το Δήμο Σουλίου, καθότι οι εθελοντικές εργασίες που πραγματοποιεί μικρή ομάδα ανδρών σε τακτά χρονικά διαστήματα τόσο επί του μονοπατιού, όσο και εντός της Σπηλιάς,  δεν αρκούν.

Η ανάδειξη και η βελτίωση του μονοπατιού του Αγίου Αρσενίου της Βέλλιανης θα συμβάλλει στην ανάπτυξη του εκκλησιαστικού τουρισμού στην περιοχή της Μητρόπολης Παραμυθιάς, καθότι ο ΄Αγιος δέχεται επισκέψεις καθ’ όλο το έτος. 

β΄.  βίντεο της ομάδας των πέντε (5) μοτοσικλετιστών.

Οι παρακάτω έξι (6) φωτογραφίες είναι από το βίντεο πού τράβηξε ομάδα 5 μοτοσικλετιστών με τον τίτλο « ΄Όρος Κορύλα Παραμυθιάς ».  Η ομάδα αυτή ξεκίνησε από την Ηγουμενίτσα με σκοπό να ανέβει στη Σπηλιά του Αγίου Αρσενίου της Βέλλιανης.  Κατά τη διαδρομή της μέχρι να φθάσουν στις Σβάρες του Πάνω Καρυωτιού –  Πίστα Αεροπτερισμού –  συνάντησε  δυσκολίες,  καθότι  δεν υπήρχε σήμανση .   (Βλέπ . Φωτογραφίες  2 και  3 ).

Φθάνοντας στις Σβάρες του Καρυωτιού, αφού άφησαν τις μηχανές τους,  πεζή ανέβηκαν το κατεστραμμένο μονοπάτι, του οποίου τα ίχνη σε ορισμένα σημεία έχουν σχεδόν εξαφανιστεί.  ( Βλεπ. Φωτογραφίες  4 και 5 )

Οι πέντε   μοτοσικλετιστές  κατά την ανάβαση, παρά το νεαρό της ηλικίας τους  και το εύρωστο του σώματός τους, αντιμετώπισαν προβλήματα, αγωνιώντας πότε θα αντικρίσουν  τη ιερή Σπηλιά.  Ευτυχώς όμως στη διαδρομή  συνάντησαν κατερχόμενους  από τον ΄Αγιο πιστούς, ήταν η γιορτή του,  οι οποίοι τους ανακούφισαν, λέγοντάς τους το μικρό υπόλοιπο της  απόστασης.  Μάλιστα δε μία από τις  κυρίες τούς πρόσφερε Αρτοκλασία,  την οποία ευχαρίστως αποδέχτηκαν και  τη μοίρασαν αναμεταξύ τους.

Στη συνέχεια  διεξήχθη  ο παρακάτω διάλογος :

–   Κυρία  :  Όταν σε λίγο φτάσετε στη σπηλιά,  να πιείτε από το νερό της. Είναι πολύ ελαφρύ.

–  Κύριος : Δίπλα από το νερό υπάρχει μια μπουκάλα με τσίπουρο και μπύρες.  Μπορείτε να δοκιμάσετε .

–  Μοτοσικλετιστές  : Δεν πίνουμε, γιατί οδηγούμε μηχανές.

( Βλέπ. Φωτογραφίες  6 και 7 ).

Από τη Βέλλιανη για τις Σβάρες του Καρυωτιού

Οδικώς η  ανάβαση στις Σβάρες του Πάνω Καρυωτιού  μπορεί να γίνει και από τη Βέλλιανη, μέσω της αρχαίας Ελέας και του  Λάκκου της Γαλατσίδας. Η διαδρομή Πλατεία Βέλλιανης – Αρχαία Ελέα είναι ασφαλτοστρωμένη, ενώ από Αρχαία Ελέα – Σβάρες Καρυωτιού, χωμάτινη

Μάριος Αναστασίου Μπίκας