Του π. Ηλία Μάκου
Ο αλβανικός ανθελληνισμός συνεχίζεται! Όχι τόσο από τους πολίτες της Αλβανίας (που δεν ξεχνούν τα καλά που τους έκανε η Ελλάδα), όσο από το πολιτικό σύστημα της γειτονικής χώρας και κυρίως τους ακραίους εκπροσώπους του.
Δεν είναι μόνο ο τρόπος αντιμετώπισης της Ελληνικής μειονότητας. Είναι και οι αλυτρωτικές διεκδικήσεις σε βάρος της Ελλάδας, οι οποίες κάποιες φορές προβάλλονται επίσημα, αλλά κυρίως από υποκινούμενους ακραίους κύκλους.
Πρόσφατα αναρτήθηκε στην επίσημη ιστοσελίδα του Αλβανικού Υπουργείου Άμυνας χάρτης που απεικόνιζε ελληνικές περιοχές, όπως τη Θεσπρωτία, τα Ιωάννινα, την Πρέβεζα και την Κέρκυρα, ενταγμένες εντός μιας ενιαίας αλβανικής επικράτειας. Μετά από έντονη αντίδραση του ελληνικού υπουργείου Εξωτερικών η ανάρτηση διεγράφη.
Ακόμη το «Τσάμικο Κόμμα», με κοινοβουλευτική εκπροσώπηση, που ενθαρρύνεται και από άλλες πολιτικές δυνάμεις, σε έντυπά του, σε ομιλίες στελεχών του, σε εκθέσεις ονομάζουν αυθαίρετα και ανιστόρητα σαν ομοεθνείς τους ήρωες του Σουλίου, όπως ο Κίτσο Τζαβέλλας και ο Μάρκος Μπότσαρης και τους κατατάσσουν στις “σπουδαίες μορφές προγόνων τους”.
Αλλά και το βασιλιά Πύρρο της Ηπείρου, που ανήκε στην καθαρή ελληνική φυλή των Μολοσσών.
Χωρίς κανένα ίχνος σεβασμού της ιστορίας, οι “Τσάμηδες” επιχειρούν μια πρωτοφανή διαστροφή, επιχειρώντας να οικειοποιηθούν Σουλιώτες οπλαρχηγούς.
Οι Σουλιώτες κατοίκησαν ως ομοιογενής χριστιανικός πληθυσμός στο Σούλι περί το 1550, ενώ οι “Τσάμηδες” προέκυψαν από τοπικό χριστιανικό ελληνικό στοιχείο που εξισλαμίσθηκε μετά την οθωμανική κατάκτηση (15ο αιώνα) και κυρίως με τη βία το 17ο αιώνα, ύστερα από την εξέγερση και το μαρτυρικό θάνατο του επισκόπου Τρίκκης Διονυσίου του Φιλοσόφου (1611), που οι Τουρκαλβανοί αποκάλεσαν ειρωνικά «Σκυλόσοφο».
Οι Σουλιώτες είχαν καθαρή ελληνική συνείδηση, γι’ αυτό και έγιναν πρόμαχοι της Ελληνικής Λευτεριάς.
Οι Μουσουλμάνοι “Τσάμηδες” όχι, γι’ αυτό και στράφηκαν με μανία, καθοδηγούμενοι, κατά του ντόπιου πληθυσμού.
Μετά την απελευθέρωση της Ηπείρου από τους Τούρκους, οι “Τσάμηδες”, σύμφωνα με τη συνθήκη Ειρήνης των Αθηνών, έγιναν Έλληνες υπήκοοι «ως κάτοικοι των οθωμανικών χωρών που περιήλθαν στην κυριαρχία της Ελλάδος». Ως Μουσουλμάνοι σύμφωνα με την ίδια συνθήκη, είχαν το δικαίωμα να διατηρήσουν την οθωμανική υπηκοότητα και εντός διαστήματος τριών ετών να μεταναστεύσουν σε οθωμανικά εδάφη.
Άγνωστος αριθμός Μουσουλμάνων Τσάμηδων αναχώρησε τότε, και εγκαταστάθηκε στην ανατολική Θράκη και τη Μικρά Ασία.
Τα Τίρανα διατήρησαν τη ρητορική ότι οι Τσάμηδες ήταν Αλβανοί και ότι η περιοχή της Ελλάδος, όπου κατοικούσαν, έπρεπε να περιληφθεί στο αλβανικό κράτος.
Η ήττα της Ελλάδος κατά τη Μικρασιατική Καταστροφή υπήρξε καταλυτική για τις σχέσεις των “Τσάμηδων” με τους Έλληνες.
Με σύμβαση, που υπογράφηκε στη Λωζάνη στις 30 Ιανουαρίου 1923, αποφασίσθηκε ανταλλαγή των πληθυσμών μεταξύ Ελλάδος και του νέου τουρκικού κράτους με βάση το θρήσκευμα, κάτι που τελικά ματαιώθηκε.
Έτσι, η πλειονότητα των “Τσάμηδων” εξαιρέθηκε από την ανταλλαγή και συμπαγείς ομάδες Ελλήνων Χριστιανών προσφύγων από τη Μικρά Ασία, που προορίζονταν να εγκατασταθούν στη Θεσπρωτία, υποχρεώθηκαν να επιστρέψουν στη Μακεδονία, με εξαίρεση όσους εγκαταστάθηκαν στην κοινότητα Νέας Σελεύκειας.
Ό,τι ψέμα και αν επιστρατεύσουν οι “Τσάμηδες”, θα παραμείνουν ως καταδικασθέντες δωσίλογοι κατά την Κατοχή.
Αυτή την πραγματικότητα δεν μπορεί να την αλλάξει καμία προπαγάνδα, γιατί φωνάζουν από τους τάφους τα κόκαλα των αδικοχαμένων θυμάτων τους στη Θεσπρωτία.
Πηγή: “Political”, 17-9-2025
