thesprotikospalmos.gr

Του π. Ηλία Μάκου

Τα λόγια του αγίου Κοσμά του Αιτωλού “ψυχή και Χριστός σας χρειάζονται”, είναι, σήμερα, επίκαιρα, παρά ποτέ.

Αναρριπίζουν τη φλόγα της αγάπης για την Ορθοδοξία και την Πατρίδα, σε μια εποχή, που, ψυχικά, είναι σκληρή και δυσβάσταχτη.

Σε χρόνια πικρής σκλαβιάς, ο πατρο Κοσμάς, που θεωρείται ο μεγαλύτερος ιεραπόστολος της νεώτερης Ελλάδας, πήρε το  σταυρό στα χέρια του, ανέβηκε στο σκαμνί και αγωνίστηκε να φυτέψει τον σπόρο της πίστης στις καρδιές των σκλάβων, για να φυτρώσει η λευτεριά και μέσα τους και στο Γένος.

Χρειαζόμαστε σήμερα το αντιστασιακό πνεύμα του πατρο-Κοσμά, ο οποίος θα μπορούσε να συμβιβαστεί με την κατάσταση και να αγνοήσει την καταπίεση των Ελλήνων από τους Τούρκους.

Μέσα του, όμως, ξύπνησε η απόφαση για ανένδοτο αγώνα μπροστά στα μάτια των εχθρών, για αντίσταση, που γεννάει ηρωισμούς και ήρωες και θυσίες.

Οι χρόνοι, κατά τους οποίους έζησε και έδρασε (1714-1779) ο άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός, ήταν χρόνοι πολλοί δύσκολοι για τους υπόδουλους Έλληνες.

Δεν ήταν μόνο η ταπεινωτική δουλεία και η έσχατη πτωχεία του μεγάλου μέρους των σκλαβωμένων. Ήταν και η παντελής έλλειψη πνευματικής τροφοδοσίας.

Σχολεία δεν υπήρχαν για να μαθαίνουν τα Ελληνόπουλα τα στοιχειώδη γράμματα και την εθνική τους ιστορία.

Και ενώ από το ένα μέρος το φοβερό παιδομάζωμα απομυζούσε από τη δούλη Ελλάδα τα νέα της βλαστάρια και με συστηματική εκπαίδευση τα μετέτρεπε σε σκληρούς Γενίτσαρους, από την άλλη πολλοί σε διάφορα μέρη, εγκαταλελειμμένοι και απροστάτευτοι, υπέκυπταν στη βία του τυράννου και εξισλαμίζονταν.

Μπροστά σε μια τέτοια κατ’ εξοχήν θλιβερή και αξιοδάκρυτη κατάσταση ευρισκόμενος ο ιερομάρτυρας Κοσμάς, πήρε τη μεγάλη του απόφαση.

Αφιέρωσε τη ζωή του, τις δυνάμεις του, τα πάντα χάριν των υπόδουλων ομοεθνών του. Και θυσιάστηκε για χάρη τους.

Δεν υπάρχει ευγλωττότερη μαρτυρία για την αξία της ψυχής, από αυτή, που έδωσε, με το αίμα του, ο πατρο-Κοσμάς. Για την ψυχή μας προσφέρθηκε…

Άλλωστε βασική του αρχή, που την διέδωσε παντού, ήταν ότι η αξία, που δεν ανταλλάσσεται, ούτε εξαγοράζεται είναι η ψυχή.

Όλα τα αγαθά πωλούνται και αγοράζονται. Όχι , όμως, και η ψυχή.

Ήξερε ο άγιος Κοσμάς, πως χωρίς ελεύθερη ψυχή, δεν υπάρχει ελευθερία…

Χωρίς ζωντανή την ψυχή ο άνθρωπος παραμένει στάσιμος. Με ζωντανή την ψυχή βρίσκεται σε μια ασταμάτητη κίνηση απελευθέρωσης, ανεβάσματος και δημιουργίας. Με την ψυχή σκέπτεται, με την ψυχή αισθάνεται, με την ψυχή αντιδρά…

Το ξύπνημα της ψυχής είχε ως σκοπό του ο ιερομάρτυρας Κοσμάς…

Όπως, όταν σ’ ένα σπίτι κυριαρχεί το σκοτάδι και κάποιος ανάψει μια λαμπάδα και τη στήσει ορθή, διώχνεται το σκοτάδι, έτσι και η υποδουλωμένη κοινωνία τα χρόνια του Κοσμά του Αιτωλού, ενώ κατεχόταν από πυκνό σκοτάδι, φωτίσθηκε, όταν σαν μια λαμπάδα άναψε εκείνος το δικό του σταυρό και τον έστησε όρθιο. Τον είδαν οι γονατισμένοι και ξανασηκώθηκαν…

Δεν είναι τυχαίο ότι υπήρξε σεβαστό πρόσωπο και σε πολλούς  Μουσουλμάνους, γιατί στο πρόσωπό του έβλεπαν έναν αγνό αγωνιστή.

Είναι χαρακτηριστικό ότι το μοναστήρι του Αγίου Κοσμά στο Κολικόντασι το έχτισε ο Αλή πασάς και είναι ο πρώτος ναός, που χτίστηκε προς τιμή του.

Σεβόταν τόσο πολύ τον άγιο Κοσμά, από την εποχή που τον γνώρισε και προφήτεψε γι’ αυτόν ότι “θα γίνεις μεγάλος άνθρωπος. Θα κυριεύσεις όλη την Αρβανιτιά.  Θυμήσου, όμως, σε όλη τη διάρκεια της εξουσίας σου να αγαπάς και να υπερασπίζεσαι του Χριστιανούς, αν θέλεις να μείνει η εξουσία στους διαδόχους σου. Και στην πόλη θα πας, με τα κόκκινα γένια ( δεν κατάλαβε ο Αλή την προφητεία ότι θα πήγαινε το κεφάλι του ματωμένο στην Πόλη).

Μάλιστα ο σεβασμός εξελίχθηκε σε θαυμασμό, καθώς έφτασε στο σημείο να πει ότι “φέρτε μου έναν Μουσουλμάνο σαν κι αυτόν τον Χριστιανό, και να του φιλήσω τα πόδια”!

Όταν έγινε πασάς των Ιωαννίνων, χρόνια αργότερα από το μαρτύριο του πατρο Κοσμά, και εισέβαλε νικητής στο Μπεράτι, ζήτησε να γίνει ανακομιδή των λειψάνων του αγίου.Την κάρα του, την οποία αργύρωσε, επιχρύσωσε και τη στόλισε με διαμάντια, την ασπαζόταν συνεχώς, ενώ έφερε από το Κολικόντασι τα λείψανα του αγίου στα Γιάννινα και τα λιτάνευσε.

Μια συγκλονιστική εικόνα, που διέσωσαν ιστορικοί: Σχηματίστηκε πομπή προς το σεράι με καλόγερους, Χριστιανούς, Μουσουλμάνους καβαλάρηδες και χανούμισσες.Μπροστά τη λειψανοθήκη γονάτισε ο Αλής, την ασπάστηκε και δάκρυα κύλησαν στα μάτια του.

Εμείς ακόμη και σήμερα δεν φαίνεται να έχουμε συνειδητοποιήσει όσο πρέπει την βαθύτερη ουσία και σημασία της ειρηνικής επανάστασης και της θυσίας του πατρο Κοσμά.

Μένουμε αναπαυμένοι σε μια χονδροειδή αντίληψη γύρω από το θέμα, ενώ μπροστά μας ανοίγεται η άβυσσος της θείας αγάπης και της θείας ελευθερίας, που υπήρξαν τα κίνητρα και της δράσης του της θυσίας του.

Και τα δύο αυτά, που κορυφώνονται και αποτυπώνονται στο Σταυρό και στην Ανάσταση του Χριστού, τα έβλεπε σαν μια νέα έξοδο των ανθρώπων από τη δουλεία της φθοράς και μια διάβαση σωτηριώδη μέσα από τα έλη κάθε είδους σκλαβιάς.

Πηγή: Εφημερίδα POLITICAL