Απόψεις: Κατεδαφίζεται ο μύθος του ιδιωτικού σχολείου, του Σπύρου Μητσέλου

Share Button

idiotikoΜε διπλό πάταγο έσκασε η φούσκα της ιδιωτικής εκπαίδευσης στην Ήπειρο. Σύμφωνα με τον τοπικό Τύπο των Ιωαννίνων από τα δύο ιδιωτικά σχολεία της περιοχής, το πρώτο κατηγορείται ότι λειτουργούσε χωρίς άδεια εδώ και μια δεκαετία, ενώ το δεύτερο κατηγορείται πως δήλωσε εικονικές διευθύνσεις, για να παρακάμψει τη νομοθεσία περί απολύσεων.

Που είναι οι δημοσιογράφοι – υπέρμαχοι των ιδιωτικών σχολείων να διερευνήσουν και να αναδείξουν τις υποθέσεις και να υπερασπιστούν τους ανήσυχους γονείς και μαθητές; Που είναι τα πύρινα άρθρα με τα οποία συνήθως στηλιτεύουν το δημόσιο σχολείο και τους εκπαιδευτικούς τους; Και ειδικότερα στην περιοχή μας, που κρύφτηκαν όσοι τα προηγούμενα χρόνια έδωσαν μάχη, για να πείσουν την τοπική κοινωνία της Θεσπρωτίας να αποσύρει τους μαθητές από τα δημόσια σχολεία της περιοχής και να τα στείλει στα ιδιωτικά εκπαιδευτήρια των Ιωαννίνων;

Στη μέγγενη του κέρδους

Αν κοντά στα παραπάνω θυμηθούμε το σκάνδαλο με τους «πλαστούς» τίτλους σπουδών που πιστοποιήθηκαν από ιδιωτικά ΤΕΕ της Άρτας (2.000 «απόφοιτοι» που δεν παρακολουθούσαν μαθήματα έλαβαν πτυχίο με «άριστα») και την υποκλοπή θεμάτων στις εξετάσεις της Α΄Λυκείου από μεγάλο ιδιωτικό σχολείο της Αθήνας τον περασμένο Ιούνη, μπορούμε να θαυμάσουμε τη συνολική εικόνα αυθαιρεσίας και αδιαφάνειας στη λειτουργία της ιδιωτικής εκπαίδευσης. Όσοι βρίσκονται στο χώρο της εκπαίδευσης γνωρίζουν ότι η λειτουργία των περισσότερων ιδιωτικών σχολείων ισορροπεί στην άκρη της νομιμότητας και συχνά την παραβιάζει : περιφρόνηση του αναλυτικού προγράμματος και αντικατάσταση των μαθημάτων Γενικής Παιδείας με μαθήματα Κατεύθυνσης. Η εικονική διδασκαλία της Γενικής Παιδείας έχει ως αποτέλεσμα και την εικονική εξέταση των αντίστοιχων μαθημάτων και την « πλαστή » και – ω του θαύματος – « άριστη » βαθμολογία. Και , επιπλέον, παραβίαση του ωραρίου των εκπαιδευτικών και εξαναγκασμός τους σε αμισθί εργασία, εκφοβισμός και απολύσεις (περίπτωση εκπαιδευτικού που απολύθηκε, επειδή συνέλαβε τον γιο του Πρωθυπουργού να αντιγράφει), καθυστέρηση ή άρνηση πληρωμής των δεδουλευμένων. Και τέλος, ένα πλήθος αυθαιρεσιών (σβήσιμο απουσιών, βαθμολογία αριστείας, κ.λπ.) προς διευκόλυνση και εξυπηρέτηση των πελατών – γονιών. Όλα αυτά – που είναι λίγο πολύ γνωστά σε όποιον έχει σχέση με τον χώρο – σκιαγραφούν μια εικόνα περιφρόνησης προς το επίσημο κράτος, την υποχρέωση παροχής ολοκληρωμένης Παιδείας και την ισότητα των μαθητών μπροστά στο στόχο της εισαγωγής στο Πανεπιστήμιο.

Πως πάμε από επιτυχίες;

Σε πείσμα της κυρίαρχης προπαγάνδας που προβάλλει τα ιδιωτικά σχολεία ως σχολεία των επιτυχιών, η πραγματικότητα δε δείχνει να συμφωνεί. Τα ιδιωτικά σχολεία στην πλειονότητά τους υστερούν σε επιτυχίες με βάση τα συγκριτικά στατιστικά στοιχεία σε σχέση με τα δημόσια. Εξαιρώντας τα ελάχιστα εκπαιδευτήρια της Αθήνας τα οποία απευθύνονται στην οικονομική και πολιτική ελίτ το τόπου με στόχο την αναπαραγωγή της και τα οποία κατευθύνουν τους γόνους των εύπορων οικογενειών σε ξένα Πανεπιστήμια παρακάμπτονατς το θεσμό των Πανελλαδικών, δύσκολα συναντά κανείς σε επαρχιακή πόλη ιδιωτικό σχολείο που να κατακτά την πρώτη θέση στην κούρσα των επιτυχιών στις Πανελλαδικές. Όσο και αν διαστρεβλώσει, παραμορφώσει ή παρουσιάσει κανείς επιλεκτικά τα στατιστικά στοιχεία, η εμπειρία δηλώνει μια αναμφισβήτητη πραγματικότητα: το δημόσιο σχολείο οδηγεί την κούρσα των επιτυχιών και δεν αισθάνεται να κινδυνεύει από την ιδιωτική εκπαίδευση σε αυτό τουλάχιστον το χώρο.
Θα μπορούσε, βέβαια, κάποιος καλοπροαίρετος να αποδώσει αυτήν την υπεροχή στη συνδρομή του φροντιστηρίου, στο οποίο καταφεύγουν κατά κόρον οι μαθητές. Αλλά, ας είμαστε ειλκρινείς: τα φροντιστήρια δεν είναι προνόμιο των μαθητών του δημόσιου σχολείου. Εξίσου καταφεύγουν σε αυτά – και συχνά με τη μορφή του ακριβών ιδιαιτέρων – και οι μαθητές των ιδιωτικών καταρρίπτοντας το μύθο που θέλει τη λειτουργίσ τους να καθιστά μη απαραίτητη τη φροντιστηριακή εκπαίδευση. Και αυτό, γιατί η γιγάντωση των φροντιστηρίων δεν οφείλεται στις αδυναμίες του δημόσιου σχολείου (οι οποίες αναμφισβήτητα υπάρχουν), αλλά στην όξυνση του ανταγωνισμού για μια θέση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, γεγονός που παροτρύνει τους μαθητές (και των ιδιωτικών σχολείων) στην ενίσχυση της προσπάθειάς τους με επιπλέον φροντιστηριακά μαθήματα.

Το ιδιωτικό σχολείο ως υβρίδιο

Πως, όμως, εξηγείται η αδυναμία του ιδιωτικού σχολείου να « νικήσει » αυτό το παραμελημένο από την πολιτεία και συκοφαντημένο από την προπαγάνδα – δημόσιο σχολείο παρόλο που το πρώτο παρέχει ευνοϊκούς όρους και διευκολύνσεις – συχνά παράνομες- στους μαθητές του; Η αδυναμία του ιδιωτικού σχολείου βρίσκεται ακριβώς στον πυρήνα του χαρακτήρα του ως επιχείρησης με στόχο το ιδιωτικό κέρδος. Λειτουργώντας ως φροντιστήριο δεν μπορεί να λειτουργήσει ως σχολείο, δηλαδή ως χώρος παιδείας και ευρύτερης καλλιέργειας. Επικεντρώνοντας στην προετοιμασία για την επιτυχία στις εξετάσεις – η οποία θα προσελκύσει νέους πελάτες και επομένως κέρδη – αδυνατεί να εξοπλίσει τους μαθητές με εκείνον τον ευρύτερο στοχασμό και αντίληψη που θα επιτρέψουν την κατανόηση και αφομοίωση των παρεχόμενων αποσπασματικών γνώσεων. Ας δούμε ένα παράδειγμα: ιδιωτικό σχολείο ξεκινά τη διδασκαλία της Ιστορίας Κατεύθυνσης της Γ΄από τη Β΄Λυκείου, όταν οι μαθητές δεν έχουν ακόμη αναπτύξει την απαιτούμενη κριτική αντίληψη και δεν έχουν διδαχθεί τη Νεότερη Ιστορία Γενικής Παιδείας (διδάσκεται στη Γ΄Λυκείου), γεγονός που καθιστά αδύνατη την κατανόησή και την αφομοίωσή των γνώσεων. Άλλωστε η ειδική, εξεταστέα γνώση, για να ριζώσει στη σκέψη του εφήβου, χρειάζεται το γόνιμο έδαφος της γενικής παιδείας, την οποία παρέχει – με τις όποιες αδυναμίες του – το δημόσιο σχολείο, αλλά θεωρεί περιττή και μη αναγκαία το ιδιωτικό. Κατ΄αυτόν τον τρόπο λειτουργώντας ανταγωνιστικά και χρησιμοθηρικά το ιδιωτικό σχολείο επιδιώκει να μετατραπεί σε ένα φροντιστήριο.
Ωστόσο, τα φροντιστήρια ποτέ δεν αξίωσαν να αντικαταστήσουν το δημόσιο σχολείο, πάνω στην προγενέστερη αλλά και τωρινή δουλειά του οποίου χτίζουν τις δικές τους επιτυχίες. Δημόσιο σχολείο και φροντιστήριο λειτουργούν συμπληρωματικά στην προσπάθεια του μαθητή για την επιτυχία στις Πανελλαδικές εξετάσεις. Αντίθετα το ιδιωτικό σχολείο – μιλάμε φυσικά για ένα μέσο ιδιωτικό σχολείο ή καλύτερα για τον κυρίαρχο τύπο τέτοιων εκπαιδευτηρίων – αποτελεί ένα υβρίδιο, κάτι ανάμεσα σε σχολείο και φροντιστήριο, δηλαδή τίποτε από τα δύο.

Μητσέλος Σπύρος
Φιλόλογος,
Αντ. ΕΛΜΕ ΘΕΣΠΡΩΤΙΑΣ

ΠΗΓΗ: https://www.alfavita.gr

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *