Eπιμνημόσυνη δέηση στο μνημείο του αγροτικού κινήματος στο χωριό Κεφαλοχώρι ( Γλούστα)

Share Button
Η Ομοσπονδία Μουργκάνας πραγματοποίησε την Κυριακή 8 Αυγούστου την επιμνημόσυνη δέηση στο μνημείο του αγροτικού κινήματος στο χωριό Κεφαλοχώρι ( Γλούστα). Την σεμνή θρησκευτική δέηση, την οποία τέλεσε ο πατέρας Βασίλειος της ενορίας Λεπτοκαρυάς,τίμησαν με την παρουσία τους ο Δήμαρχος Φιλιατών κ. Σπύρος Παπάς, ο πρόεδρος της Αδελφότητας Κεφαλοχωρίου κ. Βασίλης Πέλεχας, Οι πρόεδροι των Δ.Σ των κοινοτήτων: Κεφαλοχωρίου κ. Κυριάκος Σταμούλης-Λίστας κ. Χρήστος Δημητρίου- Λεπτοκαρυάς κ. Βαγγέλης Νικολαϊδης- Γαρδικίου κ. Θωμάς Κρεμύδας.
Στον χαιρετισμό του ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας κ. Αλέξης Τσέκας ανέφερε μεταξύ άλλων ” Συμπατριώτες η σημερινή ημέρα εδώ στο μνημείο του αγροτικού κινήματος των δεκαέξι χωριών της Μουργκάνας και ευρύτερα της επαρχίας Φιλιατών θα ήταν μια ξεχωριστή γιορτή μιας και το εφετινό τριετές μνημόσυνο στην μνήμη των μακρινών προγόνων μας που για επτά δεκαετίες παλέψαν για την γη τους, και τα δίκαια τους κατά του Οθωμανού κατακτητή, συμπίπτει με τους εορτασμούς του έθνους μας για τα 200 χρόνια από την έναρξη της Ελληνικής επανάστασης. Δυστυχώς όμως οι υγειονομικές συνθήκες που επικρατούν και φέτος δεν μας το επέτρεψαν..
Η Ομοσπονδία μας σε συνεργασία με τον Δήμο Φιλιατών Θεσπρωτίας στον οποίο ανήκει η περιοχή μας είχε κατά νου μια λαμπρή εκδήλωση στο πνεύμα του αγώνα των ηρώων μας που βρίσκονται κάτω από αυτά τα άγια χώματα, γιατί πάντα τους αναπολούμε με ευλάβεια και τους θυμόμαστε με υπερηφάνεια.! Με την ελπίδα ότι του χρόνου θα κατορθώσουμε να πραγματοποιήσουμε αυτό το χρέος τιμής, αλλά και να τιμήσουμε και τους πνευματικούς μας ανθρώπους που έφυγαν από την ζωή αυτήν την περίοδο της πολιτιστικής αδράνειας, σάς ευχαριστούμε θερμά για την εδώ παρουσία σας σε αυτή την λιτή θρησκευτική μας δραστηριότητα.
Ακολουθεί ένα συνοπτικό ιστορικό του αγώνα των 16 χωρίων της Μουργκάνας 
Πρόκειται για ένα αγροτικό ξεσήκωμα των κάτοικων τους που κράτησε 70 ολόκληρα χρονιά ( 1860-1930 ) και συνιστά ένα ιδιότυπο Κιλελέρ με όλες τις αναπόφευκτες εξάρσεις και μεταπτώσεις του μέσα στον χρόνο.
Στα χρόνια της Τουρκοκρατίας τα χωριά μας είχαν διατηρήσει τα προνομία και τις ιδιοκτησίες τους και είχαν οργανωθεί σε αυτοδιοικούμενες κοινότητες ( Κεφαλοχώρια ) με την υποχρέωση να πληρώνουν το νόμιμο φόρο της δεκάτης στην Τουρκική διοίκηση.
Το 1860 δυο ισχυρές οικογένειες φεουδαρχών της επαρχίας Φιλιατών, οι Ντεμάτες και οι Σειχάτες ,κήρυξαν τσιφλίκια τους τα παραπάνω χωριά και με την ανοχή της Τουρκικής διοίκησης χρησιμοποίησαν τα πιο βάναυσα μέσα καταπίεσης για να μεταβάλουν τους κάτοικους τους σε κολλήγους.
Μπροστά στον κίνδυνο αυτό οι κάτοικοι των 16 Χωρίων ξεσηκώθηκαν και κινητοποιήθηκαν προς όλες τις κατευθύνσεις.
Πέρα από τα διαβήματα στην Τουρκική διοίκηση της Κωνσταντινούπολης, για την υπεράσπιση των δίκαιων τους προχώρησαν σε δυναμικότερες εκδηλώσεις και ριψοκινδύνεψαν σε ένα παράτολμο για τις συνθήκες της εποχής τόλμημα.
Χίλιοι απ’ αυτούς μεταξύ των οποίων και γυναίκες αψηφώντας απειλές , συλλήψεις ,και εκβιασμούς κατέβηκαν στα Γιάννενα και οργάνωσαν συλλαλητήρια διαμαρτυρίας μπροστά στο Τουρκικό Διοικητήριο.
Εκεί αφήσαν σε ένδειξη διαμαρτυρίας τα γεωργικά τους εργαλεία αρνούμενοι να δουλέψουν σαν κολλήγοι στα κτήματα που ήταν επι αιώνες ιδιοκτησία τους και είχαν ποτίσει με τον ιδρώτα ολοκλήρων γενεών.
Τούτη την γη αποφάσισαν να την υπερασπίσουν με κάθε θυσία ,ακόμη και με το αίμα τους. Παλέψαν ,υπέφεραν , μα δε λύγησαν.
Αντιστάθηκαν με πείσμα στις επιδρομές των αγάδων στα χωριά τους ,στις δολοφονίες στους εμπρησμούς και στις εκτοπίσεις.
Xαρακτηριστικό είναι το παρακάτω κείμενο που μιλάει για τις θυσίες αλλά και την άκαμπτη μαχητικότητα των κάτοικων της Μουργκάνας .
Ανήκει στον δημοσιογράφο και λογοτέχνη Χρήστο Χρηστοβασίλη που έζησε από κοντά τον αγώνα των 16 Χωρίων και πρωτοστάτησε στην μεταπελευθερωτική φάση του :
‘’ Εξ όλων τούτων των κακουργημάτων των αγάδων των Φιλιατών Ντεμάτων και Σειχάτων κατά των 16 χωριών και των εξαρτημάτων αυτών ,ανοχή της Τουρκικής διοικήσεως ,αποδεικνύεται ότι από του 1860 μέχρι του 1912 οι αγρίως και δια πάσης θηριωδίας καταπιεζόμενοι κάτοικοι των δέκα εξι χωριών ουδέποτε έπαυσαν διεκδικούντες δια παντός επιτρεπόμενου μέσου τα πάρα των αγάδων διεκδικούμενα χωριά των παρ’ όλην την πάρα της Τουρκικής κυβερνήσεως παρασχεθήσαν δια πολιτικούς λογούς προστασία εις τους δυνάστας των.
Kαι πράγματι ο αγών των κάτοικων των 16 Χωρίων υπήρξε ιερός ,αγών υπερ βωμών και εστιών ,όστις θα διαιωνίζετο ακόμη αν δεν ανέτειλε φως ελευθέριας επι της Ηπείρου.
Οι κάτοικοι των 16 χωρίων εδολοφονήθησαν δια πολυβόλων οπλών και γιαταγανιών , εδηλητηριάστησαν ,εκπατρίσθησαν ,είδον πυρπολουμένας και διαπραγομένας τας οικίας των αλλ’ ουδέποτε υπέκυψαν .
Όντως ιερός και μέγας ο αγών των χωριών τούτων .Αγών Ελληνικότατος .!
Δόξα και τιμή εις τους επι τόσα έτη εγκαρτερήσαντες εις τον αγώνα τούτο, και αιωνία η μνήμη των πεσόντων υπέρ αυτού.’’
( Ιωάννινα Το 1914 )
Το 1913 με την απελευθέρωση της Ηπείρου γίνεται στο χωριό Γλούστα – σημερινό Κεφαλοχώρι – πάνδημη συγκέντρωση των κάτοικων και μέσα σε μια πανηγυρική ατμόσφαιρα κηρύσσονται άκυρα τα προνομία των αγάδων.
Θα χρειαστούν όμως αλλά 17 χρόνια για να δικαιωθεί με δικαστική απόφαση (1930 ) και μέσα στο ελεύθερο πια Ελληνικό κράτος ο τόσο μακρύς και πολυαίμακτος αγώνας τους.!
Ήταν ένα λαϊκό κίνημα που ολοκληρώθηκε με τόσες θυσίες…
Για το Δ.Σ Ο Πρόεδρος Αλέξης Τσέκας

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *