Θεσπρωτιάδα: Η 2η Ωδή (για ηχογράφηση) αφιερωμένη στις αρχαίες θεσπρωτικές πόλεις (+στίχοι)
Δημοσιεύθηκε 16/08/2020 | Από user | Σχολιάστε
Θεσπρωτιάδα: Αρχαία και νέα Ιστορία της Θεσπρωτίας σε δεκαπεντασύλλαβους δημοτικούς στίχους με ιστορικές αναφορές, επεξηγήσεις και σχόλια.
Όπως είναι γνωστό, κατά την αρχαιότητα, λίγο μετά την συγγραφή της Ιλιάδας και της Οδύσσειας από τον Ποιητή Όμηρο, στην αρχαία Θεσπρωτία, υπήρχε ένα άλλο επικό ποίημα με τίτλο Θεσπρωτίς, γραμμένο και αυτό όπως και εκείνο της Ιλιάδας και της Οδύσσειας πάνω σε δακτυλικό εξάμετρο στίχο.
Την ύπαρξη και παρουσία του επικού αυτού ποιήματος της ΘΕΣΠΡΩΤΙΔΟΣ, μας την αναφέρει πρώτος ο αρχαίος Ιστορικός Παυσανίας στο έργο Ελλάδος Περιήγησις ήτοι:
……………. Πηνελόπης δε είναι τάφον φασίν ,ουχ ομολογούντες τα ες αυτήν ποιήσει τη Θεσπρωτίδι ονομαζομένη.εν ταύτη μεν γε εστί τή ποήσει επανήκοντα εκ Τροίας Οδυσσεί τεκείν την Πηνελόπην Πτολιπόρθην παίδα
Μεταφραση
……….Λέγεται ότι εκεί ήταν ο τάφος της Πηνελόπης, αλλά και η Ιστορία περί αυτής μέσα στο ποίημα Θεσπρωτίς δεν βρίσκεται σε συμφωνία με αυτά τα λεγόμενα. Σύμφωνα με αυτό το ποίημα αναφέρεται ότι όταν ο Οδυσσέας επέστρεψε από την Τροία απέκτησε με την Πηνελόπη ένα γιο που τον λέγανε Πτολιπόρθη.
Πιθανότατα ο αρχαιότατος Ποιητής Μουσαίος γνώριζε το κείμενο του ποιήματος καθώς και ο αρχαίος επίσης ποιητής Ευγάμμων ο Κυρηναίος ο οποίος παρέλαβε πολλά στοιχεία από αυτό το ποίημα της Θεσπρωτίδος.
Έτσι από αποσπάσματα που ευρέθησαν μέσα στο απωλεσθέν στην ολότητά του βιβλίο του Ευγάμμωνος με τίτλο Τηλεγόνεια, μαθαίνουμε ότι ο Οδυσσέας πριν έλθει στην Ιθάκη είχε παντρευτεί την βασίλισσα των Θεσπρωτών η οποία ονομάζετο Καλλιδίκη.
Αν και το επικό Ποίημα η ΘΕΣΠΡΩΤΙΣ απωλέσθη εξ ολοκλήρου δυνάμεθα να υποθέσουμε ότι τούτο περιείχε κατά κάποιο τρόπο την γενεαλογία των Θεσπρωτών και την αρχαιότατη Ιστορία αυτής.
Επειδή ο υπογράφων το παρόν, συνέγραψα σε χειρόγραφη μορφή ένα ογκώδες ιστορικό βιβλίο μη εκδοθέν εισέτι με τίτλο ΘΕΣΠΡΩΤΙΑΔΑ, ήτοι αρχαία και η νέα ιστορία της Θεσπρωτίας σε 24 Ωδές σε δεκαπεντασύλλαβους δημοτικούς στίχους με ιστορικές επεξηγήσεις και σχόλια και επειδή τυγχάνει να είναι και στιχουργός πολλών δημοτικών αλλά και λαϊκών τραγουδιών των οποίων οι δίσκοι και τα CD και κυκλοφορούν και μη θέλοντας κατ’ουδένα τρόπο το βιβλίο μας ΘΕΣΠΡΩΤΙΑΔΑ να συγκριθεί με το ανεπανάληπτο και ανυπέρβλητο έργο του Ομήρου, την Ιλιάδα, από την οποία λάβαμε και εμείς την κατάληξη –ιάδα-, προβαίνουμε μέσω της φιλόξενη ηλεκτρονικής εφημερίδας ΘΕΣΠΡΩΤΙΚΟΣ ΠΑΛΜΟΣ να δημοσιεύσουμε περιοδικά μόνο τους στίχους, δηλαδή χωρίς τις πολλές ιστορικές επεξηγήσεις για κάθε μία από αυτές τις 24 Ωδές που αποτελούν την σύνθεση αυτού του έργου μου ΘΕΣΠΡΩΤΙΑΔΑ.
Κατωτέρω η παρουσίαση της δεύτερης Ωδής της ΘΕΣΠΡΩΤΙΑΔΑΣ η οποία αναφέρεται στις αρχαίες Θεσπρωτικές πόλεις των οποίων η ονομασία αλλά και η τοποθεσία μας έρχεται αποκλειστικά από φιλολογικές και ιστορικές πηγές από την αρχαιότητα.
ΘΕΣΠΡΩΤΙΑΔΑ ΩΔΗ Δεύτερη
Οι Πόλεις της Αρχαίας Θεσπρωτίας
Ηλιε μου και φεγγάρι μου
Κι αστέρια όλα σμιχτείτε
Κι απ τα ψηλά τα ουράνια
Τα πλάτη κατεβείτε
Κι όλα μαζύ για σκύψετε
Που όλα τα θωρείτε
Της
Θεσπρωτίας της καλής
Τις Πόλεις να μας πείτε
Κι αυτή όντας άκουσε
Να λένε τ’ ονομά της
Βγάζει πολύβοη φωνή
Σαν μέλι η λαλιά της
Την πήρε το παράπονο
Κι αρχίνησε να κλαίει
Κι απ τη βαθιά τη λησμονιά
Αυτά τα λόγια λέει
Με τούτα απολογήθηκε
Στον κάθε επιρωτώντα
Και αυτά τα λόγια αρχινά
Στον κάθε αρωτώντα
Φέρτε μολύβι και χαρτί
Φέρτε μου και μια πέννα
Να σας τις γράψω στη σειρά
και καλοαραδιασμένα
Τα Γίτανα προς το βορρά
Με ιτιές λουλουδιασμένη
Κι η Αλμίνη μες στης θάλασσας
την άκρη ήταν χτισμένη
Μεσόχωρα τα Φάνοτα
Λαμπρά σαν τη σελήνη
έλινα, έλεα, Παναός
Εύροια, και Τορύνη
Στης θάλασσας τον γύρο μου
Πέντε νησιά γραμμένα
Τα έμορφα τα Σύβοτα
Τ’ αλμυροκυκλωμένα
Μεριά προς τον Αχέροντα
Ομφάλιο, Πανδοσία
Βατίαι και Γλυκύς Λιμήν
Με δόξες και αξία
Αλλη το Εκατόμπεδον
Γεμάτη ελαιώνα
Τούτη στ’ αλήθεια έμορφη
Ωσάν τον Παρθενώνα (O Παρθενώνας των Αθηνών είχε την ονομασία επίσης Εκατόμπεδον)
Αυτές ήταν οι Πόλεις μου
Εμορφες σαν λουλούδια
Και τα πουλιά τις πήρανε
Τις κάμανε τραγούδια
Και να τις λένε στα σχολειά
Ολα τα δασκαλούδια !!!!
Σημείωση: Η αρχαία θεσπρωτική πόλη ονομάζετο Φάνοτα και οχι Φανοτή
Επίσης η αρχαία θεσπρωτική πόλη έλεα ονομάζετο και όχι Ελέα
Ομοίως η αρχαία θεσπρωτική πόλη έλινα ονομάζετο και όχι Ελίνα.
Η κατάληξη –ίνα- Ελίνα δεν ήταν αρχαία ελληνική κατάληξη. Η Αθήνα ονομάζετο Αθήναι, η Ελευσίνα ονομάζετο Ελευσίς και η Τροιζήνα ονομάζετο Τροιζήν Παρόμοια με έλινα έχουμε την Αίγινα που και οι δύο τονίζονται στην προπαραλήγουσα
Για να γίνει ηχογραφημένο τραγούδι
Οι στίχοι
(Ρυθμός ηπειρώτικος στα Τρία)
Απ το βορρά ξεκίνησα
Σβάρα μες τη Θεσπρωτία
Στ’ αρχαία χρόνια να σας πω
Τι Πόλεις μία μία
1
Πρώτα τ αρχαία Γίτανα
Με Ιτιές περιφραγμένη
Κι η Αλμίνη μες στη θάλασσας
Το γύρο ήταν χτισμένη
2
Μεσόχωρα τα Φάνοτα
Ομορφα, φιγουρίνι
Έλινα ,έλεα Παναός
Εύροια και Τορύνη
3
Στη θάλασσας τον γύρο μου
Πέντε νησιά γραμμένα
Τα έμορφα τα Σύβοτα
Τ’ αλμυροκυκλωμένα
4
Μεριά προς τον Αχέροντα
Ομφάλιο, Πανδοσία
Βατίαι και Γλυκύς Λιμην
Με δόξα αωνία
5
Αλλη το Εκατόμπεδον
Ομορφη σαν τριγόνα
Τούτη στα αλήθεια έμοιαζε
Τ’ αρχαίου Παρθενώνα
6
Αυτές ήταν οι Πόλεις μου
Εμορφες σαν λουλούδια
Και τα πουλιά τις πήρανε
Τις κάμανε τραγούδια
Και να τις λένε στα Σχολιά
Ολα τα Δασκαλούδια
Μετά τιμής
Γρηγόρης ΚΑΛΟΓΕΡΟΠΟΥΛΟΣ
Συγγραφέας Ελληνιστής-Δρ του Πανεπιστημίου της Σορβόννης
Πρόεδρος ΘΟΥΚΥΔΙΔΕΙΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΣΥΒΟΤΩΝ
Ιδρυτής του Θουκυδίδειου Ναυτικού Μουσείου Συβότων
Κατηγορία/ες: Απόψεις, Επικαιρότητα
