Αγάπη και σεβασμός για τα σχολικά βιβλία
Δημοσιεύθηκε 18/09/2017 | Από user | Σχολιάστε
Προοδευτική Ενότητα Καθηγητών (ΠΕΚ): «Οι Μαθητές να επιστρέφουν τα Σχολικά Βιβλία καθαρά για νέα χρήση»!
Γράφει ο Γιώργος Μαστορίδης
Γονείς, Δάσκαλοι και Μαθητές ως μέλη της Σχολικής Κοινότητας, αλλά και γενικότερα ως πολίτες, μπορούν να αποκτήσουν μια κριτική ματιά σε ζητήματα, τα οποία προηγουμένως δέχονταν απροβλημάτιστα, με τη σύγκριση και την αλληλόδραση διαφορετικών εθνικών οπτικών και εμπειριών. Για παράδειγμα, το παρακμιακό καθεστώς της καταστροφής των σχολικών βιβλίων με σημειώσεις, σκισίματα και καψίματα αφορά μόνο τους διδασκομένους και δεν αγγίζει τους διδάσκοντες;
Η απαξίωση των σχολικών βιβλίων στη χώρα μας και η εχθρική στάση των Μαθητών απέναντί τους είναι πρόβλημα σχολικό, κοινωνικό και πολιτικό, δημοκρατικό. Οι Μαθητές ως μελλοντικοί πολίτες, προκειμένου να είναι ωφέλιμοι στον εαυτό τους και στο κοινωνικό σύνολο, είναι αυτονόητο ότι με την κατάλληλη αγωγή πρέπει να δείχνουν έμπρακτα την αγάπη και τον σεβασμό τους προς το Δωρεάν Δημόσιο Βιβλίο και Σχολείο. Και βέβαια είναι αδιανόητο να θεωρείται η έγκαιρη διανομή των Βιβλίων, όπως συμβαίνει σε όλα τα πολιτιστικά αναπτυγμένα Κράτη του Πλανήτη, ως μεγάλη επιτυχία. Αξίζει να συγκριθεί αυτή η «επιτυχία» με την μαρτυρία μιας μητέρας Οδοντιάτρου από την Βόρεια Ήπειρο, η οποία φοίτησε σε Αλβανικό Γυμνάσιο: «Οι Μαθητές αγαπούσαν και σέβονταν τα σχολικά βιβλία. Στο τέλος της σχολικής χρονιάς τα επέστρεφαν καθαρά για νέα χρήση». Με αυτόν τον τρόπο, εκτός των άλλων, εξασφαλίζεται και η πολυετής παρουσία των βιβλίων στα Σχολεία με ταυτόχρονη αποφυγή της ετήσιας πολυδάπανης διακίνησης και καταστροφικής διαχείρισης. Η βιβλιοεχθρική συμπεριφορά λοιπόν είναι πολυεπίπεδο ζήτημα, Σχολικό και συστημικό, και όχι απλά μαθητικό!
Είναι ευνόητο ότι για το Σχολικό Ζήτημα των διδακτικών εγχειριδίων έχουν μεγάλο ενδιαφέρον και οι απόψεις των Εκπαιδευτικών. Οι παιδαγωγικές και συνδικαλιστικές αντιλήψεις για το ρόλο τους, επηρεάζουν τις διδακτικές πρακτικές για τη Σχολική Διδασκαλία και Μάθηση. Στο πλαίσιο αυτό είναι πολύ θετικό ότι η Συνδικαλιστική Παράταξη Προοδευτική Ενότητα Καθηγητών (ΠΕΚ) με σχετική διακήρυξή της (23/05/17) θεωρεί ότι «είναι απόλυτα θετική η ενέργεια του Υπουργείου Παιδείας για να επιστρέφουν οι μαθητές τα σχολικά βιβλία. Αλλά απαιτείται – όπως σε κάθε ενέργεια στην εκπαίδευση – ένα συγκεκριμένο σχέδιο με συστηματικότητα και μεθοδικότητα και να μην αποτελεί μια πρωτοβουλία του «φαίνεσθαι» και της προχειρότητας». Και συνεχίζει: «Η επιστροφή των σχολικών βιβλίων έπρεπε να είναι βασικό μέλημα της πολιτείας εδώ και δεκαετίες πολλές».
Για πρώτη φορά εδώ και δεκαετίες εκφράζεται υπεύθυνος συνδικαλιστικός λόγος για το σημαντικότερο εκπαιδευτικό πρόβλημα, το οποίο αφορά την ποιότητα και την συνολική αποτελεσματικότητα του Εκπαιδευτικού Συστήματος. Και είναι πραγματικά αξιοσημείωτο και περίεργο ότι οι συνδικαλιστικές παρατάξεις Δασκάλων και Καθηγητών στην ΔΟΕ και την ΟΛΜΕ δεν διεκδικούν, όπως παλιότερα, την πρακτική εφαρμογή του Νόμου 1566/85, ο οποίος προβλέπει την ποιοτική χρήση των σχολικών βιβλίων και την επιστροφή τους για επαναχρησιμοποίηση. Εάν ανατρέξει κανείς στα Πρακτικά των Γενικών Συνελεύσεων του Ιουλίου 1985, θα διαπιστώσει ότι οι συνδικαλιστικές Εκπαιδευτικές Οργανώσεις, με πρωταγωνιστές τους Εκπαιδευτικούς στη Γερμανία και τις άλλες χώρες Ευρωπαϊκές Χώρες συμφώνησαν για την εφαρμογή του. Οι Ενώσεις Καθηγητών (ΕΛΜΕ) και οι Σύλλογοι Δασκάλων τόσο στις Γενικές Συνελεύσεις όσο και σε Πανευρωπαϊκή συνάντηση ζήτησαν με ψήφισμά τους να καθιερωθεί η επιστροφή των σχολικών βιβλίων για νέα χρήση. Τελικά ο Νόμος 1566/85 περιέλαβε σχετική διάταξη (Άρθρο 2 παρ.7) με σαφή αναφορά στην προστασία των βιβλίων στα σχολεία για λόγους Παιδαγωγικούς, Διοικητικούς, Οικολογικούς και Οικονομικούς. Ο Νόμος ψηφίστηκε στη Βουλή και δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα της Κυβερνήσεως στις 26 Σεπτεμβρίου 1985, αλλά η ΕΦΑΡΜΟΓΉ καθυστερεί.
Για ποιούς λόγους δεν εφαρμόζεται ο Νόμος μέχρι σήμερα; Γιατί δεν εκδόθηκε η προβλεπόμενη σχετική υπουργική απόφαση, με άμεση συνέπεια εκατομμύρια ευρώ να σκίζονται ή/και να καίγονται, αντί να επενδύονται αφενός στη βελτίωση της ποιότητας των σχολικών εγχειριδίων και αφετέρου να μετατρέπονται σε Σχολικές Βιβλιοθήκες; Γιατί οι Εκπαιδευτικοί ανέχονται τα σχολικά αποκαΐδια ή/και σκουπίδια και δεν απαιτούν το αυτονόητο, την πρακτική εφαρμογή του Νόμου, με την απλή εκτύπωση στα σχολικά βιβλία σφραγίδας δωρεάν χρησιδανεισμού (gratis leasing), όπως ισχύει παγκοσμίως; Γιατί απέτυχαν οι προσπάθειες εφαρμογής του Νόμου με εγκυκλίους του Υπουργείου Παιδείας, όπως το 1990-91 και το 2010 με θέμα να δοθεί «Νέα ζωή στα σχολικά βιβλία» (14991/Γ7/26-12-2010, «Εθελοντικό Πρόγραμμα Επαναχρησιμοποίησης Σχολικών Βιβλίων»); Η απάντηση στα ερωτήματα αυτά μπορεί να εξαρτηθεί από την επίδραση πολλών, αλλά κυρίως τριών, παραγόντων: τα Οικονομικά συμφέροντα, την γραφειοκρατική νοοτροπία (Νομενκλατούρα) και τις μηδενιστικές αντιλήψεις ακροαριστερών οργανώσεων, οι οποίες αντιδρούσαν με Σχολικές Καταλήψεις! Τα προβλήματα όμως δεν έχουν ιδεολογικό πρόσημο και οι λύσεις πρέπει να είναι απλές, κατανοητές, προληπτικές, μεθοδικές και κυρίως να σχεδιάζονται σε βάθος χρόνου.
Πραγματικά κάθε προσπάθεια για αλλαγή συναντά αντιδράσεις, ειδικά όταν δεν εξηγείται αναλυτικά και διεξοδικά, όπως στην περίπτωση της πολλαπλής χρήσης των Βιβλίων στο Σχολείο. Το κυριότερο, δεν πρέπει να περνάει κάποιο τιμωρητικό μήνυμα καταστολής, έστω και της ελάχιστης υποψίας για οποιαδήποτε μορφή τιμωρίας για τους Μαθητές. Αντίθετα, πρέπει να πεισθούν διδάσκοντες και διδασκόμενοι ότι πρόκειται για εφαρμοσμένη πρακτική παιδαγωγικού ορθολογισμού, ευρωπαϊκού πραγματισμού και εμπειρισμού. Απλά, σε περιπτώσεις καταστροφής ή επιθυμίας να κρατήσουν τα βιβλία στο σπίτι, πρέπει να τα αντικαθιστούν από το βιβλιοπωλείο της γειτονιάς, χωρίς κυρώσεις, εκτός από περιπτώσεις βιβλιοχουλιγκανισμού, όπως καταστροφή βιβλίου συμμαθητή κ.ά. Πρέπει να τονιστεί ότι η εφαρμοσμένη ΒΙΒΛΙΟΦΙΛΙΑ είναι η σύγχρονη επιλογή των σχολείων, των εκπαιδευτικών και των μαθητών, σε παγκόσμιο επίπεδο με συγκεκριμένη ΣΤΟΧΟΘΕΣΙΑ, αφενός να βελτιωθεί σταδιακά η ΠΟΙΟΤΗΤΑ των βιβλίων και αφετέρου να μεταμορφωθούν σε Σχολικές Αναγνωστικές Βιβλιοθήκες.
Το υπουργείο Παιδείας βεβαίως οφείλει να βρίσκεται στην αιχμή της πρωτοπορίας και της καινοτομίας. Η πραγματικότητα όμως δείχνει το αντίθετο. Αρκεί να προβληματιστεί κανείς όχι μόνο από το περιεχόμενο αλλά και από τον τίτλο της εγκυκλίου με τίτλο «Το χαρτί του μέλλοντός μας»(!), στην οποία είναι προφανής η σύγχυση εννοιών, όπως πολτοποίηση, επαναχρησιμοποίηση, ποιοτική χρήση του βιβλίου. Η εννοιολογική ταύτιση του χαρτιού με το βιβλίο, όπως της λαμαρίνας με το αυτοκίνητο, δεν συμβάλλει στη λύση του προβλήματος, αλλά στην πολιτικάντικη αντιμετώπισή του: «Η ανακύκλωση βιβλίων και χαρτιού, όπως και άλλων υλικών, συνιστά πλέον βασικό δείκτη παιδείας και πολιτισμού μιας κοινωνίας και εξασφαλίζει, πέρα από τα προφανή περιβαλλοντικά και ανταποδοτικά οφέλη, τη συνειδητοποίηση, ήδη από τη σχολική ηλικία, των πραγματικών προβλημάτων της τοπικής αλλά και της παγκόσμιας κοινωνίας στην πλανητική εποχή μας».
Για να δοθεί ολοκληρωμένη Παιδαγωγική, Περιβαλλοντική, Διοικητική και Δημοκρατική λύση στο πρόβλημα, το Υπουργείο Παιδείας πρέπει να βγει από τον καθιερωμένο εκπαιδευτικό τρόπο σκέψης, στον οποίο έχει εγκλωβιστεί, να διευρύνει τα όρια του προβληματισμού. Όπως επισημαίνει η Προοδευτική Ενότητα Καθηγητών (ΠΕΚ), η αγάπη και ο σεβασμός για τις αξίες και τα έννομα δημοκρατικά αγαθά, όπως τα Σχολικά Βιβλία και οι Αναγνωστικές Βιβλιοθήκες, εκτός από παιδαγωγικές θεωρίες και συναισθήματα, είναι κυρίως πρακτικές μέθοδοι, διδακτές και διδακτέες, στη σχολική ζωή. Το πρόβλημα της σχολικής βιβλιοφιλίας έχει πλέον και εθνική διάσταση.
Κατηγορία/ες: Απόψεις
